AN IV, 41 - cztery rozwoje koncentracji

Mnisi, są te cztery rozwoje koncentracji. Jakie cztery? Jest rozwój koncentracji który prowadzi do przyjemnego trwania tutaj i teraz. Jest rozwój koncentracji który prowadzi do osiągnięcia wiedzy i wizji. Jest rozwój koncentracji który prowadzi do uważności i jasnego pojmowania. Jest rozwój koncentracji który prowadzi do wyczerpania skaz.

A jaki jest rozwój koncentracji który prowadzi do przyjemnego trwania tutaj i teraz? Tu, odłączony od zmysłowych przyjemności, odłączony od niekorzystnych stanów, mnich wkracza i trwa w pierwszej jhanie, składającej się z błogości i przyjemności zrodzonych z odosobnienia, stowarzyszonych z myśleniem i rozważaniem. Z zanikiem myślenia i rozważania, wkracza i trwa w drugiej jhanie, charakteryzującej się spokojem i zjednoczeniem umysłu i składającej się z błogości i przyjemności zrodzonych z koncentracji, bez myślenia i rozważania. Z zanikiem również błogości, trwając w równowadze, uważny i jasno pojmujący, doświadczając przyjemności cielesnej; wkracza i trwa w trzeciej jhanie, o której szlachetni mówią: 'Jest zrównoważonym, uważnym, tym kto trwa szczęśliwy'. Z porzuceniem przyjemności i bólu, i z uprzednim zanikiem radości i smutku, mnich wkracza i trwa w czwartej jhanie, ani bolesnej ani przyjemnej, charakteryzującej się oczyszczoną uważnością przez równowagę. To jest nazywane rozwojem koncentracji który prowadzi do przyjemnego trwania tutaj i teraz.

A jaki jest rozwój koncentracji który prowadzi do osiągnięcia wiedzy i wizji? Tu, mnich skierowuje uwagę na percepcję światła; skupia się na percepcji dnia, w taki sposób: „Jak za dnia, tak i w nocy; jak w nocy, tak i za dnia”. W taki sposób z otwartym i niezakrytym umysłem, rozwija umysł przepełniony świetlistością. To jest nazywane rozwojem koncentracji który prowadzi do osiągnięcia wiedzy i wizji.

A jaki jest rozwój koncentracji który prowadzi do uważności i jasnego pojmowania?Tu, mnich zna uczucia tak jak powstają, jak trwają i jak zanikają; zna percepcje tak jak powstają, jak trwają i jak zanikają; zna myśli tak jak powstają, jak trwają i jak zanikają. To jest nazywane rozwojem koncentracji który prowadzi do uważności i jasnego pojmowania.

A jaki jest rozwój koncentracji który prowadzi do wyczerpania skaz? Tu, mnich trwa kontemplując powstawanie i zanik pięciu agregatów utrzymywania: 'Taka jest materia, takie jej powstanie, taki zanik, takie jest uczucie, takie jego powstanie, taki zanik, taka jest percepcja, takie jej powstanie, taki zanik, takie są determinacje, takie ich powstanie, taki zanik, taka jest świadomość, takie jej powstanie, taki zanik'. To jest nazywane rozwojem koncentracji który prowadzi do wyczerpania skaz.

Takie są te cztery rozwoje koncentracji. I to w odniesieniu do tego powiedziałem w Parayana, w 'Pytaniach Punnaki':

Pojąwszy wyżyny i niziny świata,

nie jest poruszony niczym w świecie.

Spokojny, bez gniewu, niezakłopotany, bez pragnień,

On to, powiadam, przekroczył narodziny i starość.