Wielkie pytania

AN X, 27

Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Savatthi w Gaju Jeta, w Parku Anathapindiki. Wtedy, o poranku, liczni mnisi ubrali się, zabrali swoje miski i płaszcze, i wkroczyli do Savatthi na żebraczy obchód. Wtedy wydało im się: „Jest jeszcze za wcześnie na żebraczy obchód po Savatthi. Chodźmy do parku wędrowców z innych sekt”.

Wtedy ci mnisi udali się do parku wędrowców z innych sekt. Wymienili z nimi pozdrowienia, i kiedy kurtuazyjna i grzecznościowa rozmowa została zakończona, usiedli z boku. Wtedy ci wędrowcy powiedzieli do nich:

„Przyjaciele, pustelnik Gotama naucza Dhammy dla swoich uczniów w taki oto sposób: 'Chodźcie, mnisi, poznajcie bezpośrednio wszystkie rzeczy. Trwajcie poznawszy wszystkie rzeczy'. I my również nauczamy Dhammy dla naszych uczniów w taki oto sposób: 'Chodźcie, przyjaciele, poznajcie bezpośrednio wszystkie rzeczy. Trwajcie poznawszy wszystkie rzeczy'. Jaka jest odmienność, inność, różnica pomiędzy nauczaniem Dhammy pustelnika Gotamy, i naszym nauczaniem, pomiędzy jego instrukcją i naszą instrukcją?”

Wtedy ci mnisi ani nie zaaprobowali ani nie odrzucili twierdzenia tych wędrowców. Bez aprobowania i odrzucenia go, wstali ze swych miejsc i odeszli [myśląc]: „Dowiemy się co Zrealizowany powie na temat tego twierdzenia”.

Wtedy, kiedy mnisi zakończyli żebranie w Savatthi, po posileniu się, po powrocie z żebraczego obchodu, podeszli do Zrealizowanego, złożyli mu hołd, usiedli z boku i powiedzieli: 'Tu, czcigodny panie, o poranku, ubraliśmy się, zabrali swoje miski i płaszcze, i wkroczyli do Savatthi na żebraczy obchód. Wtedy wydało nam się: 'Jest jeszcze za wcześnie na żebraczy obchód po Savatthi. Chodźmy do parku wędrowców z innych sekt'.

Wtedy udaliśmy się do parku wędrowców z innych sekt. Wymienili z nimi pozdrowienia, i kiedy kurtuazyjna i grzecznościowa rozmowa została zakończona, usiedliśmy z boku. Wtedy ci wędrowcy powiedzieli do nas:

'Przyjaciele, pustelnik Gotama naucza Dhammy dla swoich uczniów w taki oto sposób: 'Chodźcie, mnisi, poznajcie bezpośrednio wszystkie rzeczy. Trwajcie poznawszy wszystkie rzeczy'. I my również nauczamy Dhammy dla naszych uczniów w taki oto sposób: 'Chodźcie, przyjaciele, poznajcie bezpośrednio wszystkie rzeczy. Trwajcie poznawszy wszystkie rzeczy'. Jaka jest odmienność, inność, równica pomiędzy nauczaniem Dhammy pustelnika Gotamy, i naszym nauczaniem, pomiędzy jego instrukcją i naszą instrukcją?'

Wtedy ani nie zaaprobowaliśmy ani nie odrzucili twierdzenia tych wędrowców. Bez jego aprobowania i odrzucenia, wstaliśmy ze swych miejsc i odeszli [myśląc]: 'Dowiemy się co Zrealizowany powie na temat tego twierdzenia'”.

„Mnisi, kiedy wędrowcy z innych sekt mówią w ten sposób, powinno się im odpowiedzieć w ten sposób: 'Pytanie o jedno, zwięzła wypowiedź o jednym, wyjaśnienie jednego. Pytanie o dwa, zwięzła wypowiedź o dwóch, wyjaśnienie dwóch. Pytanie o trzy, zwięzła wypowiedź o trzech, wyjaśnienie trzech. Pytanie o cztery, zwięzła wypowiedź o czterech, wyjaśnienie czterech. Pytanie o pięć, zwięzła wypowiedź o pięciu, wyjaśnienie pięciu. Pytanie o sześć, zwięzła wypowiedź o sześciu, wyjaśnienie sześciu. Pytanie o siedem, zwięzła wypowiedź o siedmiu, wyjaśnienie siedmiu. Pytanie o osiem, zwięzła wypowiedź o ośmiu, wyjaśnienie ośmiu. Pytanie o dziewięć, zwięzła wypowiedź o dziewięciu, wyjaśnienie dziewięciu. Pytanie o dziesięć, zwięzła wypowiedź o dziesięciu, wyjaśnienie dziesięciu'.

Gdyby wędrowcy z innych sekt zostali zapytani w ten sposób, nie byliby w stanie odpowiedzieć, i co więcej, zetknęliby się z trudnościami. Z jakiego powodu? Ponieważ to nie byłoby w obrębie ich obszaru. Nie widzę nikogo, mnisi, na świecie z jego bogami, Marą i Brahmą, w tym pokoleniu z jego pustelnikami i braminami, z jego bogami i ludźmi, kto mógłby zadowolić umysł odpowiedzią na te pytania, poza Tathagatą czy uczniem Tathagaty czy tym kto usłyszał to od nich.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o jedno, zwięzła wypowiedź o jednym, wyjaśnienie jednego', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec jednej rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec niej, w pełni od niej wyzwolony, w pełni widzi jej granice, i w pełni przebija się przez jej znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakiej jednej rzeczy? Wszystkie stworzenia istnieją przez pokarm. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tej jednej rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec niej, w pełni od niej wyzwolony, w pełni widzi jej granice, i w pełni przebija się przez jej znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o jedno, zwięzła wypowiedź o jednym, wyjaśnienie jednego', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o dwa, zwięzła wypowiedź o dwóch, wyjaśnienie dwóch', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec dwóch rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich dwóch rzeczy? Imię-i-materia. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tych dwóch rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o dwa, zwięzła wypowiedź o dwóch, wyjaśnienie dwóch, to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o trzy, zwięzła wypowiedź o trzech, wyjaśnienie trzech', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec trzech rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich trzech rzeczy? Są trzy rodzaje uczuć. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tych trzech rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o trzy, zwięzła wypowiedź o trzech, wyjaśnienie trzech', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o cztery, zwięzła wypowiedź o czterech, wyjaśnienie czterech', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec czterech rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich czterech rzeczy? Cztery rodzaje pokarmu. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tych czterech rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o cztery, zwięzła wypowiedź o czterech, wyjaśnienie czterech', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o pięć, zwięzła wypowiedź o pięciu, wyjaśnienie pięciu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec pięciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich pięciu rzeczy? Pięć agregatów utrzymywania. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec pięciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o pięć, zwięzła wypowiedź o pięciu, wyjaśnienie pięciu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o sześć, zwięzła wypowiedź o sześciu, wyjaśnienie sześciu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec sześciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich sześciu rzeczy? Sześć wewnętrznych baz zmysłowych. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tych sześciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich ograniczenia, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o sześć, zwięzła wypowiedź o sześciu, wyjaśnienie sześciu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o siedem, zwięzła wypowiedź o siedmiu, wyjaśnienie siedmiu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec siedmiu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich siedmiu rzeczy? Siedem stacji dla świadomości. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tych siedmiu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o siedem, zwięzła wypowiedź o siedmiu, wyjaśnienie siedmiu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o osiem, zwięzła wypowiedź o ośmiu, wyjaśnienie ośmiu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec ośmiu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich ośmiu rzeczy? Osiem światowych rzeczy. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tych ośmiu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o osiem, zwięzła wypowiedź o ośmiu, wyjaśnienie ośmiu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o dziewięć, zwięzła wypowiedź o dziewięciu, wyjaśnienie dziewięciu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec dziewięciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich dziewięciu rzeczy? Dziewięć przebywań istot. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec dziewięciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o dziewięć, zwięzła wypowiedź o dziewięciu, wyjaśnienie dziewięciu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o dziesięć, zwięzła wypowiedź o dziesięciu, wyjaśnienie dziesięciu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec dziesięciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich dziesięciu rzeczy? Dziesięć niekorzystnych kursów działania. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec dziewięciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o dziesięć, zwięzła wypowiedź o dziesięciu, wyjaśnienie dziesięciu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

AN X, 28

Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Kajangala w Bambusowym Gaju. Wtedy liczni świeccy wyznawcy z Kajangala podeszli do mniszki z Kajangala, złożyli jej hołd, usiedli z boku i powiedzieli do niej: „Szlachetna pani, to zostało powiedziane przez Zrealizowanego w 'Wielkich Pytaniach':

'Pytanie o jedno, zwięzła wypowiedź o jednym, wyjaśnienie jednego. Pytanie o dwa, zwięzła wypowiedź o dwóch, wyjaśnienie dwóch. Pytanie o trzy, zwięzła wypowiedź o trzech, wyjaśnienie trzech. Pytanie o cztery, zwięzła wypowiedź o czterech, wyjaśnienie czterech. Pytanie o pięć, zwięzła wypowiedź o pięciu, wyjaśnienie pięciu. Pytanie o sześć, zwięzła wypowiedź o sześciu, wyjaśnienie sześciu. Pytanie o siedem, zwięzła wypowiedź o siedmiu, wyjaśnienie siedmiu. Pytanie o osiem, zwięzła wypowiedź o ośmiu, wyjaśnienie ośmiu. Pytanie o dziewięć, zwięzła wypowiedź o dziewięciu, wyjaśnienie dziewięciu. Pytanie o dziesięć, zwięzła wypowiedź o dziesięciu, wyjaśnienie dziesięciu'. Jakie, szlachetna pani, jest szczegółowe znaczenie tej krótkiej wypowiedzi Zrealizowanego?”

„Przyjaciele, nie usłyszałam i nie nauczyłam się tego w obecności Zrealizowanego, ani nie usłyszałam i nie nauczyłam się tego w obecności cenionych mnichów. Jednakże, słuchajcie i bacznie uważajcie, wyjaśnię jakie według mnie ma to znaczenie”. „Tak, szlachetna pani”, odpowiedzieli ci świeccy wyznawcy z z Kajangala. Mniszka z Kajangala powiedziała to:

„Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o jedno, zwięzła wypowiedź o jednym, wyjaśnienie jednego', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec jednej rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec niej, w pełni od niej wyzwolony, w pełni widzi jej granice, i w pełni przebija się przez jej znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakiej jednej rzeczy? Wszystkie stworzenia istnieją przez pokarm. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tej jednej rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec niej, w pełni od niej wyzwolony, w pełni widzi jej granice, i w pełni przebija się przez jej znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o jedno, zwięzła wypowiedź o jednym, wyjaśnienie jednego', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o dwa, zwięzła wypowiedź o dwóch, wyjaśnienie dwóch', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec dwóch rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich dwóch rzeczy? Imię-i-materia. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tych dwóch rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o dwa, zwięzła wypowiedź o dwóch, wyjaśnienie dwóch', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o trzy, zwięzła wypowiedź o trzech, wyjaśnienie trzech', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec trzech rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich trzech rzeczy? Są trzy rodzaje uczuć. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec tych trzech rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o trzy, zwięzła wypowiedź o trzech, wyjaśnienie trzech', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o cztery, zwięzła wypowiedź o czterech, wyjaśnienie czterech', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w czterech rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakie to cztery rzeczy? Cztery podstawy uważności. Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w tych czterech rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o cztery, zwięzła wypowiedź o czterech, wyjaśnienie czterech', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o pięć, zwięzła wypowiedź o pięciu, wyjaśnienie pięciu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w pięciu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakie to pięć rzeczy? Pięć zdolności. Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w tych pięciu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o pięć, zwięzła wypowiedź o pięciu, wyjaśnienie pięciu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o sześć, zwięzła wypowiedź o sześciu, wyjaśnienie sześciu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w sześciu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakie to sześc rzeczy? Sześć elementów ucieczki. Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w tych sześciu rzeczach, w pełni widzi ich granice , i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o sześć, zwięzła wypowiedź o sześciu, wyjaśnienie sześciu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o siedem, zwięzła wypowiedź o siedmiu, wyjaśnienie siedmiu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w siedmiu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakie to siedem rzeczy? Siedem czynników przebudzenia. Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w tych siedmiu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o siedem, zwięzła wypowiedź o siedmiu, wyjaśnienie siedmiu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o osiem, zwięzła wypowiedź o ośmiu, wyjaśnienie ośmiu' w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w ośmiu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakie to osiem rzeczy? Ośmioraka Szlachetna Ścieżka. Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w tych ośmiu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o osiem, zwięzła wypowiedź o ośmiu, wyjaśnienie ośmiu' to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o dziewięć, zwięzła wypowiedź o dziewięciu, wyjaśnienie dziewięciu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec dziewięciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich dziewięciu rzeczy? Dziewięć przebywań istot. Kiedy mnich doświadcza pełnego wyobcowania wobec dziewięciu rzeczy, jest w pełni beznamiętny wobec nich, w pełni od nich wyzwolony, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o dziewięć, zwięzła wypowiedź o dziewięciu, wyjaśnienie dziewięciu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

Kiedy zostało powiedziane: 'Pytanie o dziesięć, zwięzła wypowiedź o dziesięciu, wyjaśnienie dziesięciu', w odniesieniu do czego to zostało powiedziane? Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w dziesięciu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia. Jakich dziesięciu rzeczy? Dziesięć korzystnych kursów działania. Kiedy mnich ma w pełni odpowiednio rozwinięty umysł w dziesięciu rzeczach, w pełni widzi ich granice, i w pełni przebija się przez ich znaczenie, tutaj i teraz doprowadza do końca cierpienia.

Kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego: 'Pytanie o dziesięć, zwięzła wypowiedź o dziesięciu, wyjaśnienie dziesięciu', to w odniesieniu do tego to zostało powiedziane.

I tak, przyjaciele, kiedy zostało powiedziane przez Zrealizowanego w 'Wielkich Pytaniach':

'Pytanie o jedno, zwięzła wypowiedź o jednym, wyjaśnienie jednego. Pytanie o dwa, zwięzła wypowiedź o dwóch, wyjaśnienie dwóch. Pytanie o trzy, zwięzła wypowiedź o trzech, wyjaśnienie trzech. Pytanie o cztery, zwięzła wypowiedź o czterech, wyjaśnienie czterech. Pytanie o pięć, zwięzła wypowiedź o pięciu, wyjaśnienie pięciu. Pytanie o sześć, zwięzła wypowiedź o sześciu, wyjaśnienie sześciu. Pytanie o siedem, zwięzła wypowiedź o siedmiu, wyjaśnienie siedmiu. Pytanie o osiem, zwięzła wypowiedź o ośmiu, wyjaśnienie ośmiu. Pytanie o dziewięć, zwięzła wypowiedź o dziewięciu, wyjaśnienie dziewięciu. Pytanie o dziesięć, zwięzła wypowiedź o dziesięciu, wyjaśnienie dziesięciu', to w taki sposób rozumiem szczegółowe znaczenie tej krótkiej wypowiedzi Zrealizowanego. Ale jeżeli chcecie, podejdźcie do Zrealizowanego, i spytajcie się go o tą sprawę. Tak jak Zrealizowany wam odpowie, tak powinniście to zapamiętać”.

Mówiąc: „Tak, czcigodna pani”, ci świeccy wyznawcy z Kajangala ucieszyli się i uradowali słowami mniszki z Kajangala. Wtedy wstali ze swych miejsc, złożyli jej hołd, i okrążywszy ją trzymają swa prawą stronę zwróconą ku niej, odeszli i poszli do Zrealizowanego. Złożyli mu hołd, usiedli z boku i zdali sprawę Zrealizowanemu z całej dyskusji z mniszką z Kajangala.

„Dobrze, dobrze, gospodarze! Mniszka z Kajangala jest mądra, o wielkiej mądrości. Jeżeli byście podeszli do mnie i zapytali mnie o tą sprawę, odpowiedziałbym dokładnie tak jak odpowiedziała mniszka z Kajangala. Takie jest tego znaczenie i w taki sposób powinniście to zapamiętać”.