SN 22: 55

W Savatthi. Tam Zrealizowany wypowiedział te słowa: „'Gdyby tego nie było, to nie byłoby moje, tego nie będzie i nie będzie to moje': rozważając tak, mnich może odciąć niższe pęta”. Kiedy to zostało powiedziane, pewien mnich powiedział do Zrealizowanego: „Ale jak, czcigodny panie, może mnich rozważając tak: 'Gdyby tego nie było, to nie byłoby moje, tego nie będzie i nie będzie to moje', odciąć niższe pęta?”

„Tu mnichu, niepouczony przeciętniak, nie szanujący szlachetnych i nieobeznany z ich Dhammą, niezdyscyplinowany w niej, nie szanujący prawdziwych ludzi i nieobeznany z ich Dhammą, niezdyscyplinowany w niej, widzi materię jako ja, lub ja posiadające materię, lub materię w ja, lub ja w materii. Widzi on uczucie jako ja, lub ja posiadające uczucie, lub uczucie w ja, lub ja w uczuciu. Widzi on percepcję jako ja, lub ja posiadające percepcję, lub percepcję w ja lub, ja w percepcji. Widzi on determinacje jako ja, lub ja posiadające determinacje, lub determinacje w ja, lub ja w determinacjach. Widzi on świadomość jako ja, lub ja posiadające świadomość, lub świadomość w ja, lub ja w świadomości.

Nie rozumie on jakim to rzeczywiście jest; nietrwałą materię jako nietrwałą materię … nietrwałe uczucie jako nietrwałe uczucie ... nietrwałą percepcję jako nietrwałą percepcję ... nietrwałe determinacje jako nietrwałe determinacje ... nietrwałą świadomość jako nietrwałą świadomość.

Nie rozumie jakim to rzeczywiście jest; bolesną materię jako bolesną materię … bolesne uczucie jako bolesne uczucie ... bolesną percepcję jako bolesną percepcję ...bolesne determinacje jako bolesne determinacje ... bolesną świadomość jako bolesną świadomość.

Nie rozumie jakim to rzeczywiście jest; materię nie-ja jako materię nie-ja ... uczucie nie-ja jako uczucia nie-ja ...percepcję nie-ja jako percepcję nie-ja... determinacje nie-ja jako determinacje nie-ja ... świadomość nie-ja jako świadomość nie-ja.

Nie rozumie jakim to rzeczywiście jest; determinowaną materię jako determinowaną materię ...determinowanego uczucia jako determinowanego uczucia ... determinowaną percepcję jako determinowaną percepcję ... determinowanych determinacji jako determinowanych determinacji ... determinowaną świadomość jako determinowaną świadomość.

Nie rozumie on jakim to rzeczywiście jest; materia ulegnie zniszczeniu … Uczucie ulegnie zniszczeniu … Percepcja ulegnie zniszczeniu … Determinacje ulegną zniszczeniu … Świadomość ulegnie zniszczeniu.

„Właściwie poinstruowany szlachetny uczeń, szanujący szlachetnych i obeznany z ich Dhammą, zdyscyplinowany w niej, szanujący prawdziwych ludzi i obeznany z ich Dhammą, zdyscyplinowany w niej, nie widzi materii jako ja, lub ja posiadającego materię, lub materię w ja, lub ja w materii. Nie widzi on uczucia jako ja, lub ja posiadającego uczucie, lub uczucie w ja, lub ja w uczuciu. Nie widzi percepcji jako ja, lub ja posiadającego percepcję, lub percepcję w ja, lub ja w percepcji. Nie widzi determinacji jako ja, lub ja posiadającego determinacje, lub determinacje w ja, lub ja w determinacjach. Nie widzi on świadomości jako ja, lub ja posiadającego świadomość, lub świadomości w ja, lub ja w świadomości.

Rozumie on jakim to rzeczywiście jest; nietrwałą materię jako nietrwałą materię ...nietrwałe uczucie jako nietrwałe uczucie ... nietrwałą percepcję jako nietrwałą percepcję ... nietrwałe determinacje jako nietrwałe determinacje ... nietrwałą świadomość jako nietrwałą świadomość.

Rozumie jakim to rzeczywiście jest; bolesną materię jako bolesną materię ...bolesne uczucie jako bolesne uczucie ... bolesną percepcję jako bolesną percepcję ...bolesne determinacje jako bolesne determinacje ... bolesną świadomość jako bolesną świadomość.

Rozumie jakim to rzeczywiście jest; materię nie-ja jako materię nie-ja ... uczucie nie-ja jako uczucia nie-ja ...percepcję nie-ja jako percepcję nie-ja... determinacje nie-ja jako determinacje nie-ja ... świadomość nie-ja jako świadomość nie-ja.

Rozumie jakim to rzeczywiście jest; determinowaną materię jako determinowaną materię ...determinowane uczucie jako determinowane uczucie ... determinowaną percepcję jako determinowaną percepcję ... determinowane determinacje jako determinowane determinacje ... determinowaną świadomość jako determinowaną świadomość.

Rozumie jakim to rzeczywiście jest; materia ulegnie zniszczeniu … Uczucie ulegnie zniszczeniu … Percepcja ulegnie zniszczeniu … Determinacje ulegną zniszczeniu … Świadomość ulegnie zniszczeniu.

Ze zniszczeniem materii, uczucia, percepcji, determinacji, świadomości, ten mnich, rozważając tak: 'Gdyby tego nie było, to nie byłoby moje, tego nie będzie i nie będzie to moje', może odciąć niższe pęta”.

„Rozważając tak, czcigodny panie, mnich może odciąć niższe pęta. Ale jak powinien wiedzieć, jak powinien widzieć, by zaistniało bezpośrednie zniszczenie skaz?”

„Tu, mnichu, niepouczony przeciętniak staje się przestraszony sprawami nie budzącymi lęku. Bo to budzi lęk u niepouczonego przeciętniaka: 'Gdyby tego nie było, to nie byłoby moje, tego nie będzie i nie będzie to moje'. Ale poinstruowany szlachetny uczeń nie staje się przestraszony sprawami nie budzącymi leku. Bo to nie budzi lęku u poinstruowanego szlachetnego ucznia: 'Gdyby tego nie było, to nie byłoby moje, tego nie będzie i nie będzie to moje'.

Świadomość mnichu, gdy bazuje, może bazować zaangażowana w materię, ustanowiona na materii, z rozlaniem się rozmiłowania, może dojść do wzrostu, zwiększenia się i ekspansji; lub świadomość gdy bazuje może bazować zaangażowana w uczucie ... percepcję ... determinacje, bazować na determinacjach, ustanowić się na determinacjach i z rozlaniem się rozmiłowania może dojść do wzrostu, zwiększenia się i ekspansji.

Mnichu, chociaż ktoś może powiedzieć: „Poza materią, poza uczuciem, poza percepcją, poza determinacjami, poznam przychodzenie i odchodzenie świadomości, jej zamieranie i odrodziny, jej wzrost, zwiększanie się i ekspansję”, to niemożliwe.

Mnichu, jeżeli mnich porzucił pożądanie elementu materii, z porzuceniem pożądania ta baza jest odcięta, nie ma wspomagania dla ustanowienia się świadomości. Jeżeli mnich porzucił pożądanie elementu uczucia.... elementu percepcji.... elementu determinacji... elementu świadomości, z porzuceniem pożądania ta baza jest odcięta, nie ma wspomagania dla ustanowienia się świadomości.

Kiedy ta świadomość jest nieustanowiona, nie dochodząca do wzrostu, niegenerująca, jest wyzwolona. Przez bycie wyzwoloną jest stabilna, będąc stabilną jest zadowolona, będąc zadowolonym, mnich jest niezaniepokojony. Będąc niezaniepokojonym, osobiście osiąga wygaszenie. Rozumie tak: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było wykonać, zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu istnienia'.

To mnichu, dla tego kto wie w ten sposób, dla tego kto widzi w ten sposób, może zaistnieć bezpośrednie zniszczenie skaz”.