Budda o sobie samym


M 12.Wielka Rozprawa o Lwim Ryku

1. Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Vesali poza miastem w gaju na zachód od miasta.

2. Przy tej okazji Sunakkhatta z rodu Licchavi niedawno opuścił tą Dhammę i Dyscyplinę. Uczynił on takie twierdzenie przed zgromadzeniem w Vesali: „Mnich Gotama nie posiada rozróżnienia wartego wiedzy i wizji szlachetnych (to jest) wyższej niż ludzki stan. Mnich Gotama naucza Dhammy (zaledwie) ukutej przez ludzką myśl, podążając swą własną linią dociekań tak jak mu się to przedstawia i ktokolwiek jest pouczony w tej Dhammie ku swojej korzyści doprowadza go to (tylko) właściwie do wyczerpania u niego cierpienia, gdy ją praktykuje (ale do niczego więcej)”.

3. Wtedy z nastaniem poranka czcigodny Sariputta ubrał się i zabierając swą miskę i zewnętrzną szatę udał się do Vesali na żebraczy obchód. Wtedy usłyszał o tym co powiedział Sunakkhata z rodu Licchavi. Kiedy obszedł Vesali i powrócił z żebraczego obchodu, po posiłku udał się do Zrealizowanego i po złożeniu mu hołdu usiadł z boku. Kiedy to uczynił opowiedział Zrealizowanemu o tym co miało miejsce.

4. Sariputto, ten błądzący człowiek Sunakkhata jest zagniewany i jego słowa są wypowiedziane w gniewie. Myśląc, że gani Tathagatę, właściwie zachwala on Tathagatę gdż jest to pochwała dla Tathagaty powiedzieć o nim: Ktokolwiek jest pouczony w tej Dhammie doprowadza go to gdy ją praktykuje, do całkowitego wyczerpania u niego cierpienia".

5, Sariputto, ten błądzący człowiek Sunakkhatta nigdy nie wywnioskował o mnie tego zgodnie z Dhammą: „Ten Zrealizowany jest taki gdyż jest on arahatem całkowicie przebudzonym, doskonałym w prawdziwej wiedzy, prowadzeniu się, subtelnym znawcą światów, niezrównanym liderem ludzi do opanowania, nauczycielem bogów i ludzi, oświeconym, spełnionym”.

6. I nigdy nie wywnioskował o mnie tego zgodnie z Dhammą: „Ten Zrealizowany jest taki, że cieszy się różnymi rodzajami mocy: będąc jednym staje się wieloma, będąc wieloma staje się jednym; przechodzi bez przeszkód przez mur, przez ogrodzenie, przez górę jak przez przestrzeń, zanurza się i wynurza z ziemi jakby była to woda; chodzi po powierzchni wody jakby była to ziemia; siedząc ze skrzyżowanymi nogami podróżuje w powietrzu jak uskrzydlony ptak; swoją ręką dotyka księżyca i słońca, tak możnych tak potężnych; włada cielesnym mistrzostwem nawet tak daleko jak świat Brahmy".

7. I nigdy nie wywnioskował o mnie tego zgodnie z Dhammą: „Ten Zrealizowany jest taki, że elementem boskiego ucha, co oczyszczone i przewyższające ludzkie, słyszy oba rodzaje dźwięków, niebiańskie i ludzkie, te które są odległe jak również te bliskie"

8. I nigdy nie wywnioskował o mnie zgodnie z Dhammą: „Ten Zrealizowany jest taki, że swym umysłem bada umysły innych istot, innych osób. Rozumie on umysł skażony przez pożądanie jako umysł skażony przez pożądanie; rozumie on umysł nieskażony przez pożądanie jako umysł nieskażony przez pożądanie; rozumie on umysł skażony przez nienawiść jako umysł skażony przez nienawiść, rozumie on umysł nieskażony przez nienawiść jako umysł nieskażony przez nienawiść; rozumie on umysł skażony przez złudzenie jako umysł skażony przez złudzenie, rozumie on umysł nieskażony przez złudzenie jako umysł nieskażony przez złudzenie; rozumie on umysł zjednoczony jako umysł zjednoczony i umysł rozproszony jako umysł rozproszony, rozumie on umysł wzniosły jako umysł wzniosły i umysł bez wzniosłości jako umysł bez wzniosłości; rozumie on umysł wychodzący poza jako umysł wychodzący poza i umysł nie wychodzący poza jako umysł nie wychodzący poza.

(Dziesięć mocy Tathagaty)

9. Sariputto, Tathagata ma te dziesięć mocy Tathagaty, posiadając które rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem. Jakie dziesięć?

10. (1). Tathagata rozumie takim jakim w rzeczywistości to jest, możliwe jako możliwe i niemożliwe jako niemożliwe. I to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

11. (2). I znów, Tathagata rozumie takim jakim w rzeczywistości to jest, dojrzewanie podjętych działań, przeszłych, przyszłych i teraźniejszych wraz z możliwościami i przyczynami i to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

12. (3). I znów Tathagata rozumie takim jakim w rzeczywistości to jest, destynacje do których prowadzą wszystkie drogi i to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

13. (4). I znów Tathagata rozumie takim jakim w rzeczywistości to jest, świat z jego wieloma różnymi elementami i to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

14. (5). I znów Tathagata rozumie takim jakim w rzeczywistości to jest, jak istoty różnią się inklinacjami, i to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

15. (6). I znów Tathagata rozumie takim jakim w rzeczywistości to jest, dyspozycyjność funkcji innych istot, innych osób i to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

16. (7). I znów Tathagata rozumie takim jakim w rzeczywistości to jest, skalanie, oczyszczanie i wyjście z jhan, wyzwoleń, koncentracji i osiągnięć i to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

17. (8). I znów Tathagata przypomina sobie swe przeszłe życia, mianowicie jedne narodziny, drugie narodziny ... pięć narodzin, dziesięć narodzin, pięćdziesiąt narodzin, sto narodzin, sto tysięcy narodzin, wiele eonów rozszerzania się wszechświata, wiele eonów kurczenia się wszechświata, wiele eonów rozszerzania i kurczenia się wszechświata: Tu byłem tak nazywany, takiej rasy, tak wyglądałem, taki był mój pokarm, takie było moje doświadczenie przyjemności i bólu, taki był okres mojego życia, odchodząc stamtąd umierając, pojawiłem się gdzie indziej, tam też byłem tak a tak nazywany, takiej rasy, tak wyglądałem, taki był mój pokarm, takie doświadczenie przyjemności i bólu, taki był okres mojego życia, przemijając, umierając tam, pojawiłem się tutaj. Tak z detalami i szczegółami Tathagata wspomina swoje rozliczne przeszłe życia. I to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

18. (9). I znów Tathagata niebiańskim okiem, oczyszczonym i przewyższającym ludzkie, widzi istoty umierające i pojawiające się ponownie, podrzędne i nadrzędne, piękne i brzydkie, o dobrym prowadzeniu się i źle się prowadzące, rozumie jak istoty pojawiają się zgodnie z ich działaniami tak: "Te wartościowe istoty, które źle się prowadziły ciałem mową i umysłem, lżące Szlachetnych, błędne w swych poglądach, skłaniające się do błędnego poglądu w swych działaniach, po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiły się w stanie deprywacji, zatraceniu, nawet w piekle, ale te wartościowe istoty, o dobrym prowadzeniu ciałem, mową i umysłem, nie lżące szlachetnych, słuszne w swych poglądach, skłaniające się do słusznego poglądu w swych działaniach, po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiły się w dobrej destynacji, nawet w niebiańskim świecie", tak niebiańskim okiem, które jest oczyszczone i przewyższa ludzkie, Tathagata widzi istoty umierające i pojawiające się ponownie, podrzędne i nadrzędne, piękne i brzydkie, o dobrym prowadzeniu się i źle się prowadzące. Tak Tathagata rozumie jak istoty pojawiają się zgodnie z ich działaniami. I to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

19. (10) I znów, Tathagata przez osobistą realizację z bezpośrednią wiedzą tutaj i teraz wkracza i trwa w wyzwolenie umysłu i wyzwolenie przez zrozumienie co bez skaz przez wyczerpanie skaz i to jest moc Tathagaty dzięki której rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

20. Tathagata ma te dziesięć mocy Tathagaty, posiadając które rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

21. Sariputto, jeżeli ktokolwiek wiedząc i widząc mnie tak, powie: „Mnich Gotama nie posiada rozróżnienia wartego wiedzy i wizji szlachetnych (to jest) wyższej niż ludzki stan. Mnich Gotama naucza Dhammy (zaledwie) ukutej przez ludzką myśl, podążając swą własną linią dociekań tak jak mu się to przedstawia i ktokolwiek jest pouczony w tej Dhammie ku swojej korzyści doprowadza go to (tylko) właściwie do wyczerpania u niego cierpienia, gdy ją praktykuje (ale do niczego więcej)” to (znajdzie się) w piekle, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd. Tak jak mnich doskonały w cnocie, koncentracji i zrozumieniu będzie się cieszył tutaj i teraz finałową wiedzą, tak też (stanie się) w tym przypadku, powiadam, że znajdzie się w piekle, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd.

(Cztery pewności)

22. Sariputto, są cztery rodzaje pewności, posiadając które Tathagata, rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem. Jakie cztery?

23. Nie widzę powodu dla którego jakiś pustelnik czy bramin czy Mara czy Brahma w świecie, mógłby zgodnie z Dhammą oskarżyć mnie tak: „Podczas gdy ogłaszasz odkrycie całkowitego oświecenia, nie jesteś oświecony odnośnie tych idei” i nie widząc do tego powodu trwam w bezpieczeństwie, wolności od strachu i pewności.

24. Nie widzę powodu dla którego jakiś pustelnik czy bramin czy Mara czy Brahma w świecie, mógłby zgodnie z Dhammą oskarżyć mnie tak: „Podczas gdy ogłaszasz, że skazy są u ciebie wyczerpane, te skazy nie są u ciebie wyczerpane” i nie widząc do tego powodu trwam w bezpieczeństwie, wolności od strachu i pewności.

25. Nie widzę powodu dla którego jakiś pustelnik czy bramin czy Mara czy Brahma w świecie, mógłby zgodnie z Dhammą oskarżyć mnie tak: „Te rzeczy o których powiedziałeś, że są przeszkodami w rzeczywistości nie są przeszkodami dla tego kto je praktykuje” i nie widząc do tego powodu trwam w bezpieczeństwie, wolności od strachu i pewności.

26. Nie widzę powodu dla którego jakiś pustelnik czy bramin czy Mara czy Brahma w świecie, mógłby zgodnie z Dhammą oskarżyć mnie tak: „Ktokolwiek jest nauczany o Dhammie przez ciebie dla jego korzyści, nie prowadzi to właściwie do wyczerpania cierpienia u niego gdy ją praktykuje” i nie widząc do tego powodu trwam w bezpieczeństwie, wolności od strachu i pewności.

27. Takie są cztery rodzaje pewności posiadając które, Tathagata rości sobie prawo do pozycji lidera stada, ryczy swój lwi ryk przed zgromadzeniami i obraca Boskim Kołem.

28. Sariputto jeżeli ktokolwiek wiedząc i widząc mnie tak, powie: „Mnich Gotama nie posiada rozróżnienia wartego wiedzy i wizji szlachetnych (to jest) wyższej niż ludzki stan. Mnich Gotama naucza Dhammy (zaledwie) ukutej przez ludzką myśl, podążając swą własną linią dociekań tak jak mu się to przedstawia i ktokolwiek jest pouczony w tej Dhammie ku swojej korzyści doprowadza go to (tylko) właściwie do wyczerpania u niego cierpienia, gdy ją praktykuje (ale do niczego więcej)”, to znajdzie się w piekle, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd. Tak jak mnich doskonały w cnocie, koncentracji i zrozumieniu będzie się cieszył tutaj i teraz finałową wiedzą, tak też (stanie się) w tym przypadku, powiadam, że znajdzie się w piekle, chyba że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd.

(Osiem Zgromadzeń)

29. Sariputto, jest osiem zgromadzeń. Jakie osiem? Zgromadzenie szlachetnych wojowników, zgromadzenie braminów, zgromadzenie gospodarzy, zgromadzenie pustelników, zgromadzenie Bogów Czterech Króli, zgromadzenie Bogów Trzydziestu-trzech, zgromadzenie Mary, zgromadzenie Brahmy. Posiadając te cztery rodzaje pewności Tathagata podchodzi i wchodzi do tych ośmiu zgromadzeń.

30. Posiadam bezpośrednią wiedzą jako wizytator o wielu setkach zgromadzeń szlachetnych wojowników. I dawnej siadałem wraz z nimi i rozmawiałem i prowadziłem konwersację z nimi. Nie widzę powodu dla którego strach czy niepewność mogłyby mnie tam najść. I nie widząc do tego powodu trwam w bezpieczeństwie, wolności od strachu i pewności. Mam bezpośrednią wiedzę jako wizytator o wielu setkach zgromadzeń gospodarzy ... pustelników ... Bogów Czterech Króli ... Bogów Trzydziestu-trzech ... Mary ... Brahmy. I dawnej siadałem wraz z nimi i rozmawiałem i prowadziłem konwersację z nimi. Nie widzę powodu dla którego strach czy niepewność mogłyby mnie tam najść. I nie widząc do tego powodu trwam w bezpieczeństwie, wolności od strachu i pewności.

31. Sariputto jeżeli ktokolwiek wiedząc i widząc mnie tak, powie: „Mnich Gotama nie posiada rozróżnienia wartego wiedzy i wizji szlachetnych (to jest) wyższej niż ludzki stan. Mnich Gotama naucza Dhammy (zaledwie) ukutej przez ludzką myśl, podążając swą własną linią dociekań tak jak mu się to przedstawia i ktokolwiek jest pouczony w tej Dhammie ku swojej korzyści doprowadza go to (tylko) właściwie do wyczerpania u niego cierpienia, gdy ją praktykuje (ale do niczego więcej)”, to znajdzie się w piekle, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd. Tak jak mnich doskonały w cnocie, koncentracji i zrozumieniu będzie się cieszył tutaj i teraz finałową wiedzą, tak też (stanie się) w tym przypadku, powiadam, że znajdzie się w piekle, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd.

32. Sariputto, są te cztery rodzaje generacji. Jakie cztery? Generacja zrodzona z jaja, generacja zrodzona z łona, generacja zrodzona z brudu, i generacja zrodzona spontanicznie.

33. Czym jest generacja zrodzona z jaja? To istoty zrodzone przez rozbicie skorupy jaja; to nazywa się generacją zrodzoną z jaja. Czym jest generacja zrodzona z łona? To istoty zrodzone przez wydostanie się z membrany, to nazywa się generacją zrodzoną z łona. Czym jest generacja zrodzona z wilgoci? To istoty zrodzone w zgniłych rybach, w zgniłych trupach, w zgniłym pożywieniu, w ubikacji czy kanale, to nazywa się generacją zrodzoną z wilgoci. Czym jest generacja zrodzona spontanicznie? To bogowie i mieszkańcy piekieł i pewne istoty ludzkie i pewni mieszkańcy stanów deprywacji, to nazywa się generacją zrodzoną spontanicznie. Takie są cztery rodzaje generacji.

34. Sariputto jeżeli ktokolwiek wiedząc i widząc mnie tak, powie: „Mnich Gotama nie posiada rozróżnienia wartego wiedzy i wizji szlachetnych (to jest) wyższej niż ludzki stan. Mnich Gotama naucza Dhammy (zaledwie) ukutej przez ludzką myśl, podążając swą własną linią dociekań tak jak mu się to przedstawia i ktokolwiek jest pouczony w tej Dhammie ku swojej korzyści doprowadza go to (tylko) właściwie do wyczerpania u niego cierpienia, gdy ją praktykuje (ale do niczego więcej)”, to znajdzie się w piekle, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd. Tak jak mnich doskonały w cnocie, koncentracji i zrozumieniu będzie się cieszył tutaj i teraz finałową wiedzą, tak też (stanie się) w tym przypadku, powiadam, że zostanie doprowadzony do piekła, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd.

(Pięć destynacji i wygaszenie)

35. Sariputta, jest te pięć destynacji. Jakie pięć? Piekło, łono zwierzęcia, królestwo duchów, istot ludzkich i bogów.

36. (1) Rozumiem piekło; ścieżkę i drogę prowadzącą do piekła przez którą ten co na nią wkroczył po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawi się w stanie deprywacji, nieszczęśliwej destynacji, w zatraceniu, w piekle.

(2). Rozumiem łono zwierzęcia i ścieżkę prowadzącą do łona zwierzęcia, przez którą ten co na nią wkroczył, pojawi się w łonie zwierzęcia.

(3). Rozumiem królestwo duchów i ścieżkę prowadzącą do królestwa duchów, przez którą ten co na nią wkroczył, pojawi się w królestwie duchów.

(4). Rozumiem istoty ludzkie i ścieżkę prowadzącą do ludzkiego świata, przez którą ten co na nią wkroczył, pojawi się w świecie ludzi.

(5). Rozumiem bogów i ścieżkę prowadzącą do świata bogów przez którą ten co na nią wkroczył, pojawi się w świecie bogów.

(6). Rozumiem wygaszenie i ścieżkę prowadzącą do wygaszenia przez którą ten co na nią wkroczył będzie trwał w wyzwoleniu umysłu i wyzwoleniu przez zrozumienie co bez skaz, przez wyczerpanie skaz.

37.(1). Badając umysł umysłem, rozumiem pewną osobę tak oto: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawi się ona ponownie w stanach deprywacji, w nieszczęśliwej destynacji, w zatraceniu, w piekle”. I później boskim okiem, co oczyszczone i przewyższające ludzkie widzę, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiła się ona ponownie w stanach deprywacji, w nieszczęśliwej destynacji, w zatraceniu, w piekle i doświadcza niezmniejszających się bolesnych, dotkliwych, przeszywających uczuć. Załóżmy, że jest dół głęboki na wzrost człowieka, wypełniony żarzącym się węglem, bez ognia czy dymu i wtedy człowiek zmęczony, wyczerpany upałem, osłabiony, z gorączką i pragnieniem, nadejdzie ścieżką prowadzącą w jedną tylko stronę kierując się w stronę tego dołu; wtedy człowiek o dobrym wzroku widząc go, może powiedzieć: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że wejdzie do tego dołu” i później widzi, że wpadł do tego dołu i że doświadcza niezmniejszających się bolesnych, dotkliwych, przeszywających uczuć.

38. (2). Badając umysł umysłem, rozumiem pewną osobę tak oto: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawi się ona ponownie w łonie zwierzęcia. I później boskim okiem, co oczyszczone i przewyższające ludzkie widzę, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiła się ona ponownie w łonie zwierzęcia i doświadcza bolesnych, dotkliwych i przeszywających uczuć. Załóżmy, że jest dół głęboki na wzrost człowieka, wypełniony fekaliami, pełen nieczystości i wtedy człowiek zmęczony, wyczerpany upałem, osłabiony, z gorączką i pragnieniem, nadejdzie ścieżką prowadzącą w jedną tylko stronę kierując się w stronę tego dołu; wtedy człowiek o dobrym wzroku widząc go, może powiedzieć: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że wejdzie do tego dołu” i później widzi, że wpadł do tego dołu i że doświadcza niezmniejszających się bolesnych, dotkliwych, przeszywających uczuć.

39. (3). Badając umysł umysłem, rozumiem pewną osobę tak oto: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawi się ona ponownie w królestwie duchów. I później niebiańskim okiem, co oczyszczone i przewyższające ludzkie widzę, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiła się ona ponownie w królestwie duchów i doświadcza tam wielu bolesnych uczuć. Załóżmy, że jest drzewo rosnące na nierównym gruncie o rzadkim listowiu rzucające rozrzedzony cień i wtedy człowiek zmęczony, wyczerpany upałem, osłabiony, z gorączką i pragnieniem, nadejdzie ścieżką prowadzącą w jedną tylko stronę kierując się w stronę tego drzewa; wtedy człowiek o dobrym wzroku widząc go, może powiedzieć: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że dojdzie do tego drzewa” i później widzi, że doszedł do tego drzewa i doświadcza tam wielu bolesnych uczuć.

40. (4). Badając umysł umysłem, rozumiem pewną osobę tak oto: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawi się ona ponownie wśród istot ludzkich. I później boskim okiem, co oczyszczone i przewyższające ludzkie widzę, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiła się ona ponownie wśród ludzi i doświadcza tam, wielu przyjemnych uczuć. Załóżmy, że jest drzewo rosnące na równym gruncie o gęstym listowiu rzucające gęsty cień i wtedy człowiek zmęczony, wyczerpany upałem, osłabiony, z gorączką i pragnieniem, nadejdzie ścieżką prowadzącą w jedną tylko stronę kierując się w stronę tego drzewa; wtedy człowiek o dobrym wzroku widząc go, może powiedzieć: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że dojdzie do tego drzewa” i później widzi, że doszedł do tego drzewa i doświadcza tam wielu przyjemnych uczuć.

41. (5) Badając umysł umysłem, rozumiem pewną osobę tak oto: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawi się ona ponownie w szczęśliwej destynacji, w niebiańskim świecie. I później boskim okiem, co oczyszczone i przewyższające ludzkie widzę, że po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiła się ona ponownie w niebiańskim świecie i doświadcza tam niezmniejszających się przyjemnych uczuć. Załóżmy, że jest dom a w nim pokój na piętrze, wytapetowany, zamknięty, zabezpieczony belkami i z zamkniętymi oknami a w nim kanapa wyścielana matami, kocami i prześcieradłami, obłożona skórą jelenia z baldachimem z karmazynową poduszką pod głowę i nogi i wtedy człowiek zmęczony, wyczerpany upałem, osłabiony, z gorączką i pragnieniem, nadejdzie ścieżką prowadzącą w jedną tylko stronę kierując się w stronę tego drzewa; wtedy człowiek o dobrym wzroku widząc go, może powiedzieć: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że dojdzie do tego domu” i później widzi, że doszedł do tego domu i doświadcza tam niezmniejszających się przyjemnych uczuć.

42. (6) Badając umysł umysłem, rozumiem pewną osobę tak oto: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że przez osobistą realizację będzie trwać w wyzwoleniu umysłu i wyzwoleniu przez zrozumienie co bez skaz, przez wyczerpanie skaz”. I później boskim okiem, co oczyszczone i przewyższające ludzkie widzę, że przez osobistą realizację wkroczyła i trwa w wyzwoleniu umysłu i wyzwoleniu przez zrozumienie co bez skaz, przez wyczerpanie skaz i doświadcza niezmniejszających się przyjemnych uczuć. Załóżmy, że jest staw z czystą, przyjemną zimną, przeźroczystą wodą, o łagodnych brzegach i uroczym nieopodal rosnącym lesie i wtedy człowiek zmęczony, wyczerpany upałem, osłabiony, z gorączką i pragnieniem, nadejdzie ścieżką prowadzącą w jedną tylko stronę, kierując się w stronę tego stawu; wtedy człowiek o dobrym wzroku widząc go, może powiedzieć: „Ta osoba zachowuje się tak, jej maniery są takie, ścieżka którą obrała jest taka, że dojdzie do tego stawu” i później widzi, że człowiek ten doszedł do tego stawu, okapał się i napił i zrelaksował, uwolnił od zmęczenia i gorączki i wyszedł ze stawu i siedzi lub leży w lesie doświadczając niezmniejszających się przyjemnych uczuć. Takie jest pięć rodzajów destynacji.

43. Sariputto jeżeli ktokolwiek wiedząc i widząc mnie tak, powie: „Mnich Gotama nie posiada rozróżnienia wartego wiedzy i wizji szlachetnych (to jest) wyższej niż ludzki stan. Mnich Gotama naucza Dhammy (zaledwie) ukutej przez ludzką myśl, podążając swą własną linią dociekań tak jak mu się to przedstawia i ktokolwiek jest pouczony w tej Dhammie ku swojej korzyści doprowadza go to (tylko) właściwie do wyczerpania u niego cierpienia, gdy ją praktykuje (ale do niczego więcej)” to (znajdzie się) w piekle, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd. Tak jak mnich doskonały w cnocie, koncentracji i zrozumieniu będzie się cieszył tutaj i teraz finałową wiedzą, tak też (stanie się) w tym przypadku, powiadam, że zostanie doprowadzony do piekła, chyba, że porzuci te stwierdzenie i ten (stan) umysłu i odwoła ten pogląd.

44. Sariputto, mam bezpośrednią wiedzę o czterech czynnikach świętego życia jako ten kto je przeżył. Praktykowałem ekstremalny ascetyzm, odosobnienie, gruboskórność i skrupulatność.

45. Taki był mój ascetyzm, że chodziłem nago, odrzucając konwencje, liżąc moje ręce, nie przychodząc gdy zawołany, nie zatrzymując się gdy zawołany, nie akceptując przyniesionej rzeczy, lub rzeczy specjalnie zrobionej, lub zaproszenia, nie przyjmowałem niczego z naczynia, niczego z miski, przez próg, przez patyk, przez tłuczek, od dwóch jedzących razem, od kobiety z dzieckiem, od kobiety karmiącej (gdzie) kobieta kładła się z mężczyzną, stamtąd gdzie jedzenie było zbierane do dystrybucji, gdzie pilnował pies, stamtąd gdzie brzęczały muchy, nie akceptowałem ani ryby ani mięsa, nie piłem likieru, wina czy sfermentowanego napoju. Utrzymywałem zasadę jeden dom jedna łyżka jedzenia, dwa domy, dwie łyżki jedzenia ... siedem domów, siedem łyżek jedzenia. Żyłem zjadając z jednego małego talerzyka, z dwóch ... z siedmiu małych talerzyków dziennie. Przyjmowałem jedzenie raz dziennie, raz na dwa dni ... raz na siedem dni i tak dalej aż do jednego posiłku na dwa tygodnie. Trwałem utrzymując praktykę przyjmowania jedzenia z określonymi przerwami, byłem zjadaczem zieleniny, czy dzikiego ryżu, mchu, ryżowych łusek czy mąki sezamowej, czy trawy, czy krowiego łajna. Żyłem o leśnych korzeniach czy owocach opadłych z drzew. Ubierałem się w konopie czy konopie zmieszaną z tkaniną, w całun, w wyrzucone szmaty, w korę drzew, w skórę antylopy, w trawę kusa, w wełnę z włosów głowy, w zwierzęcą wełnę, w sowie skrzydła. Byłem wyrywającym włosy i brodę utrzymującym praktykę wyrywania włosów i brody. Byłem ciągle stojącym, odmawiającym siedzenia, poświęcającym się utrzymywaniu pozycji kucniętej. Byłem używającym materaców ze szpikulców, robiłem materace ze szpikulców jako moje łoże. Trwałem utrzymując praktykę trzykrotnego obmywania się w nocy. Taki był mój ascetyzm.

46. Taka była moja gruboskórność, że jak pień drzewa przez lata akumuluje nowe słoje i powiększa się, tak też kurz i bród akumulował się i narastał przez lata na moim ciele. Nigdy nie pojawiła się u mnie myśl: „Ach zetrę ten kurz i brud z mojej ręki”, lub „Niech ktoś inny zetrze ten kurz i brud z mojej ręki” – nigdy nie pojawiła się u mnie taka myśl. Taka była moja gruboskórność.

47. Taka była moja skrupulatność, ze byłem zawsze uważny krocząc w przód i cofając się w tył, tak bardzo, że byłem pełen litości nawet co do kropli wody, tak oto: „Niech nie skrzywdzę drobnych oddychających rzeczy żyjących w szczelinach ziemi”.

48. Takie było moje odosobnienie, że odchodziłem do pewnego lasu i tam przebywałem. Kiedy widziałem pasterza krów czy pasterza owiec lub kogoś zbierającego trawę lub patyki czy drwala, uciekałem z gaju do gaju, z gęstwiny do gęstwiny, z zagłębienia do zagłębienia, z pagórka na pagórek; dlaczego tak było? By mnie nie zobaczono i abym ja ich nie widział. Tak jak urodzony w lesie jeleń widząc ludzkie istoty ucieka z gaju do gaju, z gęstwiny do gęstwiny, z zagłębienia do zagłębienia, z pagórka na pagórek tak też gdy widziałem pasterza krów czy pasterza owiec lub kogoś zbierającego trawę lub patyki czy drwala, uciekałem z gaju do gaju, z gęstwiny do gęstwiny, z zagłębienia do zagłębienia, z pagórka na pagórek.

49. Zachodziłem na czworaka do stodół gdy bydło zostało wyprowadzone i pasterze je opuścili i karmiłem się łajnem ssących mleko jagniąt. Tak długo jak starczało mojego własnego kału i moczu, odżywiałem się moim kałem i moczem. Tak wielkie było moje odchylenie w odżywianiu się.

50. Odchodziłem do jakiegoś napawającego strachem gaju i tam przebywałem – w gaju napawającym strachem tak, że normalnie postawiłby on dęba włosy temu kto nie jest wolny od pożądania. Przebywałem w nocy na otwartym powietrzu i w ciągu dnia w gaju gdy nadchodzą te zimne, wietrzne noce podczas ośmiu dni przymrozkowej przerwy. Przebywałem w ciągu dnia na otwartym powietrzu i w nocy w gaju podczas ostatniego miesiąca gorącego sezonu. I tam przyszły mi do głowy strofy nigdy przedtem niesłyszane:

Zmrożony przez noc, przypalany za dnia
Samotny w napawających strachem gajach
Nagi, bez ogniska by przy nim usiąść
Mimo to Pustelnik nie ustaje w poszukiwaniach.

51. Spałem na terenach cmentarnych z kośćmi umarłych jako poduszka. I chłopcy pastuchy przychodzili i pluli na mnie, oddawali mocz na mnie, obrzucali mnie błotem i wkładali patyki do uszu. Jednak nigdy nie doznałem powstania w moim umyśle złych myśli o nich. Takie było moje przebywanie w równowadze.

52. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez pokarm” i mówią oni „jedzmy owoce kola” i jedzą oni owoce kola i piją oni napój z owoców kola i robią oni wiele rodzajów potraw z owoców kola. Mam bezpośrednią wiedzę o jedzeniu pojedynczego owocu kola w ciągu dnia. Ale Sariputto, możesz pomyśleć, że owoc kola tamtego czasu był większy, lecz nie powinieneś tak uważać, owoc kola był wtedy tego samego rodzaju jak teraz. Przez odżywianie się pojedynczym owocem kola w ciągu dnia, moje ciało osiągnęło stan ekstremalnego osłabienia. Z powodu jedzenia tak mało moje członki stały się jak połączone segmenty winorośli czy bambusa. Z powodu jedzenia tak mało moje plecy stały się jak grzbiet wielbłąda. Z powodu jedzenia tak mało mój kręgosłup stał się jak sznur korali. Z powodu jedzenia tak mało moje żebra wystawały na zewnątrz jak wymizerowane krokwie starego spichlerza bez dachu. Z powodu jedzenia tak mało błysk moich oczu pogrążył się tak głęboko jak błysk wody w głębokiej studni. Z powodu jedzenia tak mało skóra na mojej głowie wyschła i uschła jak zielona trawa wysycha i usycha na wietrze i w słońcu. Z powodu jedzenia tak mało jeżeli dotykałem skóry na żołądku natrafiałem też na kręgosłup, jeżeli dotykałem kręgosłupa natrafiałem na skórę na żołądku. Z powodu jedzenia tak mało gdy oddawałem mocz czy opróżniałem jelita, upadałem tam na twarz. Z powodu jedzenia tak mało jeżeli próbowałem ulżyć swemu ciału pocierając swe członki moimi rękami, włosy przegniłe jak i ich korzenie, odpadały od mojego ciała gdy się pocierałem.

53. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez pokarm” i mówią oni „jedzmy fasolę” ...

54. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez pokarm” i mówią oni „jedzmy sezam” ...

55. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez pokarm” i mówią oni „jedzmy ryż” i jedzą oni ryż i piją oni napój z ryżu i robią oni wiele rodzajów potraw z ryżu. Mam bezpośrednią wiedzę o jedzeniu pojedynczego ziarna ryżu w ciągu dnia. Ale Sariputto, możesz pomyśleć, że ziarno ryżu tamtego czasu było większe, lecz nie powinieneś tak uważać, ziarno ryżu było wtedy tego samego rodzaju jak teraz. Przez odżywianie się pojedynczym ziarnem ryżu w ciągu dnia, moje ciało osiągnęło stan ekstremalnego osłabienia. Z powodu jedzenia tak mało moje członki stały się jak połączone segmenty winorośli czy bambusa. Z powodu jedzenia tak mało moje plecy stały się jak grzbiet wielbłąda. Z powodu jedzenia tak mało mój kręgosłup stał się jak sznur korali. Z powodu jedzenia tak mało moje żebra wystawały na zewnątrz jak wymizerowane krokwie starego spichlerza bez dachu. Z powodu jedzenia tak mało błysk moich oczu pogrążył się tak głęboko jak błysk wody w głębokiej studni. Z powodu jedzenia tak mało skóra na mojej głowie wyschła i uschła jak zielona trawa wysycha i usycha na wietrze i w słońcu. Z powodu jedzenia tak mało jeżeli dotykałem skóry na żołądku natrafiałem też na kręgosłup, jeżeli dotykałem kręgosłupa natrafiałem na skórę na żołądku. Z powodu jedzenia tak mało gdy oddawałem mocz czy opróżniałem jelita, upadałem tam na twarz. Z powodu jedzenia tak mało jeżeli próbowałem ulżyć swemu ciału pocierając swe członki moimi rękami, włosy przegniłe jak i ich korzenie, odpadały od mojego ciała gdy się pocierałem.

56. Jednak Sariputto przez takie zachowanie, przez taką praktykę, przez takie podejmowanie się trudnych wyczynów nie osiągnąłem rozróżnienia wartego wiedzy i wizji szlachetnych wyższego niż ludzki stan. Dlaczego tak było? Ponieważ nie osiągnąłem tego szlachetnego zrozumienia które gdy osiągnięte będąc szlachetnym i wyprowadzającym, prawidłowo wiedzie do wyczerpania cierpienia u tego kto je praktykuje.

57. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez koło odrodzin”. Ale nie jest możliwe by znaleźć koło odrodzin którego już nie przeszedłem dookoła w tej długiej podróży; z wyjątkiem bogów z czystych krain; gdybym przeszedł koło jako bóg w czystych krainach, nigdy już nie wróciłbym na ten świat.

58. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez (jakiś poszczególny rodzaj) odrodzin”. Ale nie jest możliwe by znaleźć rodzaj odrodzin gdzie się nie odrodziłem, z wyjątkiem bogów z czystych krain; gdybym odrodził się jako bóg w czystych krainach, nigdy już nie wróciłbym na ten świat.

59. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez (jakiś poszczególne) przebywanie”. Ale nie jest możliwe by znaleźć rodzaj przebywania gdzie bym nie przebywał, z wyjątkiem bogów z czystych krain; gdybym przebywał jako bóg w czystych krainach, nigdy już nie wróciłbym na ten świat.

60. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez ofiarę”. Ale nie jest możliwe by znaleźć rodzaj ofiary, która już nie była przeze mnie dokonana w tej długiej podróży, zarówno gdy byłem walecznym królem o namaszczonej głowie jak i braminem o wielkich posiadłościach.

61. Sariputto, są pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Do oczyszczenia dochodzi przez czczenie ognia”. Ale nie jest możliwe by znaleźć rodzaj ognia, który już nie został przeze mnie uczczony w tej długiej podróży zarówno gdy byłem walecznym królem o namaszczonej głowie jak i braminem o wielkich posiadłościach.

62. Sariputto, sa pewni pustelnicy i bramini których teoria i pogląd są takie: „Tak długo jak ten dobry człowiek jest ciągle młodym czarnowłosym chłopcem obdarzonym błogosławieństwem młodości, w pierwszej fazie życia, tak długo jest on o doskonałym i jasnym zrozumieniu. Ale kiedy ten dobry człowiek jest stary, wiekowy, obarczony latami, zaawansowany w życiu, po dojściu do ostatniego etapu, będąc po osiemdziesiątce, dziewięćdziesiątce, setce, wtedy jego jasność rozumowania jest zgubiona”. Teraz jestem stary, wiekowy, obarczony latami, zaawansowany w życiu, po dojściu do ostatniego etapu, mój wiek osiągnął osiemdziesiąt lat. I przypuśćmy, że mam czterech uczniów o okresie życia stu lat, doskonałych w uważności, pamięci i jasności zrozumienia. Tak jak dobrze wyposażony i wytrenowany łucznik, po odbyciu praktyki i przećwiczeniu mógłby z łatwością strzelić w czubek palmy – załóżmy, że będą oni równi co do doskonałości w uważności, rozwadze, pamięci i jasności zrozumienia. - i załóżmy, że bez przerwy będą mi zadawać pytania o Cztery Szlachetne Prawdy i że będę im odpowiadał gdy zapytany i oni zapamiętają każdą moją odpowiedź i nigdy nie zadają tego samego pytania czy nie zatrzymają się, z wyjątkiem na jedzenie, picie, żucie, oddanie moczu i opróżnianie jelit czy na odpoczynek by usunąć senność i zmęczenie; ciągle jednak ekspozycja Tathagaty o Dhammie, jego objaśnianie czynników Dhammy i jego odpowiedzi na pytania będą niewyczerpane. Ale w międzyczasie tych czterech uczniów z ich zakresem życia stu lat, ich zakresem stu lat życia, umrze po osiągnięciu stu lat. Sariputto, nawet jeżeli musiałbyś nieść mnie na łóżku, ciągle nie będzie zmiany w jasności zrozumienia Tathagaty.

63. Słusznie mówiąc, gdyby to powiedzieć o kimś: „Istota nie podległa złudzeniu pojawiła się na świecie dla dobra świata, dla dobra i szczęścia wielu, z litości dla świata, dla korzyści, dobra i szczęścia bogów i ludzi”, to o mnie w rzeczy samej tak słusznie należałoby powiedzieć.

64. Przy tej okazji czcigodny Nagasamila stał za Zrealizowanym, wachlując go. Wtedy powiedział on do Zrealizowanego: „To cudowne, to wspaniale. Gdy tak słuchałem tej rozprawy stanęły mi włosy na moim ciele. Czcigodny Panie, jaka jest nazwa tej rozprawy o Dhammie?” „Co do tego Nagadamila, możesz zapamiętać tę rozprawę jako Rozprawę Stawiającą Włosy”. Oto co powiedział Zrealizowany. Czcigodny Nagasamila był zadowolony i ucieszony słowami Zrealizowanego.

M 26 Szlachetne poszukiwanie 

Mnisi, jestem obeznany z tym światem i innym światem, obeznany z tym co należy do Mary i z tym co do niego nie należy. Obeznany z tym co należy do Śmierci i z tym co do niej nie należy. Będzie długo na dobro i pomyślność tych, którzy uznają mnie jako odpowiedniego przewodnika i odpowiedniego do pokładania wiary we mnie. M 34 

***

„Załóżmy Udayin, że moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama je mało i rekomenduje by jeść mało'. Są tu moi uczniowie, którzy żyją o kubku, o pół kubku jedzenia, o ilości jedzenia owocu bilavy, podczas gdy ja czasami jem całą zawartość miski czy nawet więcej. I tak, gdyby moi uczniowie honorowali i respektowali, szanowali i czcili mnie i żyli w zależności ode mnie honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama je mało i rekomenduje by jeść mało', wtedy ci z moich uczniów, którzy żyją o kubku, o pół kubku jedzenia, o ilości jedzenia owocu bilavy, nie powinni honorować i respektować, szanować i czcić mnie i żyć w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie za tą cechę. Załóżmy Udayin, że moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama jest zadowolony z jakiegokolwiek rodzaju szaty i rekomenduje zadowolenie z jakiegokolwiek rodzaju szaty'. Są tu moi uczniowie, którzy są nosicielami wyrzuconych łachmanów, nosicielami szorstkich szat, zbierają oni strzępy ubrań z terenów cmentarnych, śmietnisk czy sklepów i robią z nich połatane szaty i noszą je. Ale ja czasami noszę szaty dane przez gospodarzy, szaty tak delikatne, że włos dyni jest szorstki w porównaniu z nimi. I tak, gdyby moi uczniowie honorowali i respektowali, szanowali i czcili mnie i żyli w zależności ode mnie honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama jest zadowolony z jakiegokolwiek rodzaju szaty i rekomenduje zadowolenie z jakiegokolwiek rodzaju szaty', wtedy ci z moich uczniów, którzy są nosicielami wyrzuconych łachmanów, nosicielami szorstkich szat, którzy zbierają strzępy ubrań z terenów cmentarnych, śmietnisk czy sklepów i robią z nich połatane szaty i noszą je, nie powinni honorować i respektować, szanować i czcić mnie i żyć w zależności ode mnie honorując i szanując mnie za tą cechę. Załóżmy Udayin, że moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama jest zadowolony z jakiegokolwiek rodzaju wyżebranego jedzenia i rekomenduje zadowolenie z jakiegokolwiek rodzaju wyżebranego jedzenia'. Są tu moi uczniowie, którzy są jedzącymi wyżebrane jedzenie, chodząc od domu do domu, którzy cieszą się zbieraniem swego jedzenia, kiedy wkraczają między domy, nie zgodziliby się nawet przyjąć zaproszenia by usiąść. Ale ja jem na zaproszonych posiłkach, przebrany ryż i wiele rodzajów sosów i curry. I tak, gdyby moi uczniowie honorowali i respektowali, szanowali i czcili mnie i żyli w zależności ode mnie honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama jest zadowolony z jakiegokolwiek rodzaju wyżebranego jedzenia i rekomenduje zadowolenie z jakiegokolwiek rodzaju wyżebranego jedzenia, wtedy ci z moich uczniów, którzy są jedzącymi wyżebrane jedzenie, chodząc od domu do domu, cieszący się zbieraniem swego jedzenia, którzy kiedy wkraczają między domy nie zgodziliby się nawet przyjąć zaproszenia by usiąść, nie powinni honorować i respektować, szanować i czcić mnie i żyć w zależności ode mnie honorując i szanując mnie za tą cechę. Załóżmy Udayin, że moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama jest zadowolony z jakiegokolwiek miejsca odpoczynku i rekomenduje zadowolenie z jakiegokolwiek miejsca odpoczynku. Są tu moi uczniowie co są mieszkającymi u korzenia drzewa, mieszkającymi na otwartym powietrzu, którzy nie używają dachu przez osiem miesięcy (w roku), podczas gdy ja czasami żyję w zadaszonych rezydencjach otynkowanych z zewnątrz i od wewnątrz, osłoniętych przed wiatrem, zabezpieczonych skoblami w drzwiach i z zamkniętymi oknami. I tak, gdyby moi uczniowie honorowali i respektowali, szanowali i czcili mnie i żyli w zależności ode mnie honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama jest zadowolony z jakiegokolwiek miejsca odpoczynku i rekomenduje zadowolenie z jakiegokolwiek miejsca odpoczynku, wtedy ci z moich uczniów, którzy są mieszkającymi u korzenia drzewa, mieszkającymi na otwartym powietrzu, którzy nie używają dachu przez osiem miesięcy (w roku), nie powinni honorować i respektować, szanować i czcić mnie i żyć w zależności ode mnie honorując i szanując mnie za tą cechę. Załóżmy Udayin, że moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama jest odosobniony i rekomenduje odosobnienie. Są tu moi uczniowie, którzy są mieszkańcami lasu, mieszkający w odległych leśnych gąszczach, wracający do Zgromadzenia tylko raz na dwa tygodnie dla recytacji Patimokhy. Ale ja czasami żyję otoczony przez mnichów i mniszki, przez męskich i żeńskich świeckich wyznawców, królów i królewskich ministrów, przez przywódców sekt i ich uczniów. I tak gdyby moi uczniowie honorowali i respektowali, szanowali i czcili mnie i żyli w zależności ode mnie honorując i szanując mnie z myślą: 'Pustelnik Gotama jest odosobniony i rekomenduje odosobnienie, wtedy ci z moich uczniów którzy są mieszkańcami lasu, mieszkający w odległych leśnych gąszczach i wracający do Zgromadzenia tylko raz na dwa tygodnie dla recytacji Patimokhy nie powinni honorować i respektować, szanować i czcić mnie i żyć w zależności ode mnie honorując i szanując mnie za tą cechę.

Jednakże Udayin, jest tu innych pięć cech z powodu których moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie.

(1. Wyższa cnota)

Tu Udayin, moi uczniowie cenią mnie za wyższą cnotę w taki sposób: 'Pustelnik Gotama jest cnotliwy, posiada najwyższy agregat cnoty'. To pierwsza cecha z powodu której moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie.

(2. Wiedza i wgląd)

I znów moi uczniowie cenią mnie za moją doskonałą wiedzę i wgląd w taki sposób: "Kiedy pustelnik Gotama mówi 'wiem' to naprawdę wie, kiedy mówi 'widzę' to naprawdę widzi. Pustelnik Gotama naucza Dhammy z bezpośredniej wiedzy, naucza Dhammy o zdrowej podstawie, nie bez zdrowej podstawy. Naucza Dhammy w przekonywający sposób, nie w nieprzekonywujący sposób”. To druga cecha z powodu której moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie.

(3. Wyższe zrozumienie)

I znów, Udayin, moi uczniowie cenią mnie za wyższe zrozumienie w taki sposób: 'Pustelnik Gotama jest mądry, posiada najwyższy agregat zrozumienia. Nie jest możliwe by nie przewidział przyszłych kursów doktryny lub by nie był zdolny wykazać błędów w argumentacji obecnych doktryn innych'. Jak myślisz Udayin? Czy moi uczniowie, znając i widząc w ten sposób, będą się wtrącać i mi przerywać?” „Nie czcigodny panie”. „Nie oczekuję instrukcji od moich uczniów, niezmiennie, to moi uczniowie są tymi co oczekują instrukcji ode mnie. To trzecia cecha z powodu której moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie.

(4. Cztery szlachetne prawdy)

I znów, Udayin, kiedy moi uczniowie zetkną się z cierpieniem i staną się ofiarami cierpienia, żerem cierpienia, przychodzą do mnie i pytają mnie o szlachetną prawdę o cierpieniu. Będąc zapytanym, wyjaśniam im szlachetną prawdę o cierpieniu, i zadowalam ich umysły moimi wyjaśnieniami. Pytają mnie o szlachetną prawdę o powstaniu cierpienia ... o wstrzymaniu cierpienia ... o drodze prowadzącej do wstrzymania cierpienia. Będąc zapytanym, wyjaśniam im szlachetną prawdę o drodze prowadzącej do wstrzymania cierpieniu, i zadowalam ich umysły moimi wyjaśnieniami. To czwarta cecha z powodu której moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie.

Droga do utrzymania przy istnieniu korzystnych stanów)

1.Cztery podstawy uważności

I znów, Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu czterech podstaw uważności. Tu mnich trwa kontemplując ciało jako ciało, gorliwie, całkowicie rozważny i uważny, po odłożeniu pożądliwości i światowego smutku. Trwa kontemplując uczucie jako uczucie, gorliwie, całkowicie rozważny i uważny, po odłożeniu pożądliwości i światowego smutku. Trwa kontemplując umysł jako umysł, gorliwie, całkowicie rozważny i uważny, po odłożeniu pożądliwości i światowego smutku. Trwa kontemplując idee jako idee, gorliwie, całkowicie rozważny i uważny, po odłożeniu pożądliwości i światowego smutku. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

2.Cztery właściwe rodzaje wysiłku

16. I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu czterech właściwych rodzajów wysiłku. Tu mnich pobudza gorliwość dla nie-powstania niepowstałych złych, niekorzystnych stanów, stara się, czyni wysiłek, wzbudza energię, ćwiczy umysł i wysila się.
Tu mnich pobudza gorliwość dla porzucenia powstałych złych, niekorzystnych stanów, stara się, czyni wysiłek, wzbudza energię, ćwiczy umysł i wysila się. Tu mnich pobudza gorliwość dla powstania niepowstałych dobrych, korzystnych stanów, stara się, czyni wysiłek, wzbudza energię, ćwiczy umysł i wysila się. Tu mnich pobudza gorliwość dla kontynuacji, nie zanikania, wzmocnienia, wzrostu i wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu powstałych korzystnych stanów, stara się, czyni wysiłek, wzbudza energię, ćwiczy umysł i wysila się. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

3. Cztery bazy dla duchowych mocy

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu czterech baz dla duchowych mocy. Tu mnich rozwija bazę dla duchowej mocy składającej się z koncentracji dzięki gorliwości i zdeterminowanemu wysiłkowi. Tu mnich rozwija bazę dla duchowej mocy składającej się z koncentracji dzięki energii i zdeterminowanemu wysiłkowi. Tu mnich rozwija bazę dla duchowej mocy składającej się z koncentracji dzięki (czystości) umysłu i zdeterminowanemu wysiłkowi. Tu mnich rozwija bazę dla duchowej mocy składającej się z koncentracji dzięki dociekaniu i zdeterminowanemu wysiłkowi. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

4. Pięć zdolności

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu pięciu duchowych zdolności. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu zdolność wiary, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu zdolność energii, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu zdolność uważności, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu zdolność koncentracji, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu zdolność zrozumienia, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

5. Pięć mocy

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu pięciu mocy. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu moc wiary, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu moc energii, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu moc uważności, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu moc koncentracji, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu moc zrozumienia, która wiedzie do pokoju, wiedzie do oświecenia. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

6. Siedem czynników oświecenia

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu siedmiu czynników oświecenia. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu uważność - czynnik oświecenia który jest wspomagany przez odosobnienie, beznamiętność i wstrzymanie i owocuje zaniechaniem. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu dociekanie stanów - czynnik oświecenia który jest wspomagany przez odosobnienie, beznamiętność i wstrzymanie i owocuje zaniechaniem. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu energię - czynnik oświecenia który jest wspomagany przez odosobnienie, beznamiętność i wstrzymanie i owocuje zaniechaniem. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu błogość - czynnik oświecenia który jest wspomagany przez odosobnienie, beznamiętność i wstrzymanie i owocuje zaniechaniem. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu spokój - czynnik oświecenia który jest wspomagany przez odosobnienie, beznamiętność i wstrzymanie i owocuje zaniechaniem. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu koncentrację - czynnik oświecenia który jest wspomagany przez odosobnienie, beznamiętność i wstrzymanie i owocuje zaniechaniem. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu równowagę - czynnik oświecenia który jest wspomagany przez odosobnienie, beznamiętność i wstrzymanie i owocuje zaniechaniem. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

7. Ośmioraka szlachetna ścieżka

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu ośmiorakiej szlachetnej ścieżki. Tu mnich utrzymuje przy istnieniu właściwy pogląd, właściwą intencję, właściwą mowę, właściwe działanie, właściwe utrzymanie, właściwy wysiłek, właściwą uważność i właściwą koncentrację. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

8. Osiem wyzwoleń

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu ośmiu wyzwoleń. Posiadając materialną formę widzi materialne formy. To jest pierwsze wyzwolenie. Nie postrzegając materialnych form wewnętrznie, widzi materialne formy zewnętrzne. To drugie wyzwolenie. Jest uwolniony przez ideę piękna. To trzecie wyzwolenie. Przez całkowite przekroczenie percepcji materialnych form, omijając percepcję sensoryczną i przez nie skierowanie uwagi na percepcję różnorodności (postrzegając): 'Przestrzeń jest nieskończona' osiąga bazę nieskończonej przestrzeni. To czwarte wyzwolenie. Przez całkowite przekroczenie bazy nieskończonej przestrzeni (postrzegając) 'świadomość jest nieskończona' wkracza i trwa w bazie nieskończonej świadomości. To piąte wyzwolenie. Przez całkowite przekroczenie bazy nieskończonej świadomości (postrzegając) 'Tu nic nie ma' wkracza i trwa w bazie nicości. To szóste wyzwolenie. Przez całkowite przekroczenie bazy nicości wkracza i trwa w bazie ani-percepcji-ani-nie-percepcji. To siódme wyzwolenie. Przez całkowite przekroczenie bazy ani-percepcji-ani-nie-percepcji wkracza i trwa we wstrzymaniu percepcji i uczucia. To ósme wyzwolenie. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

9. Osiem baz dla transcendencji

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu ośmiu baz dla transcendencji. Postrzegając formy wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, ograniczone, piękne i brzydkie, przez przekroczenie ich, postrzega w ten sposób: 'wiem, widzę'. To jest pierwsza baza dla transcendencji. Postrzegając formy wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, nieograniczone, piękne i brzydkie, przez przekroczenie ich, postrzega w ten sposób: 'wiem, widzę'. To jest druga baza dla transcendencji. Nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, ograniczone, piękne i brzydkie, przez przekroczenie ich, postrzega w ten sposób: 'wiem, widzę'. To jest trzecia baza dla transcendencji. Nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, nieograniczone, piękne i brzydkie, przez przekroczenie ich, postrzega w ten sposób: 'wiem, widzę'. To jest czwarta baza dla transcendencji. Nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, niebieskie, niebieskiego koloru, niebieskie w przejawie o niebieskim blasku. Tak jak kwiat lnu, który jest niebieski, niebieskiego koloru, niebieski w przejawie, o niebieskim blasku, lub jak płótno z Benares wyprasowane z obu stron, które jest niebieskie, niebieskiego koloru, niebieskie w przejawie, o niebieskim blasku; tak też nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, niebieskie, niebieskiego koloru, niebieskie w przejawie o niebieskim blasku. Przez przekroczenie ich, postrzega w ten sposób: 'wiem, widzę'. To jest piąta baza dla transcendencji. Nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, żółte, żółtego koloru, żółte w przejawie o żółtym blasku. Tak jak kwiat kannikara, który jest żółty, żółtego koloru, żółty w przejawie, o żółtym blasku, lub jak płótno z Benares wyprasowane z obu stron, które jest żółte, żółtego koloru, żółte w przejawie, o żółtym blasku; tak też nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, żółte, żółtego koloru, żółte w przejawie o żółtym blasku. Przez przekroczenie ich, postrzega w ten sposób: 'wiem, widzę'. To jest szósta baza dla transcendencji. Nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, czerwone, czerwonego koloru, czerwone w przejawie o czerwonym blasku. Tak jak kwiat hibiskusa, który jest czerwony, czerwonego koloru, czerwony w przejawie, o czerwonym blasku, lub jak płótno z Benares wyprasowane z obu stron, które jest czerwone, czerwonego koloru, czerwone w przejawie, o czerwonym blasku; tak też nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, czerwone, czerwonego koloru, czerwone w przejawie, o czerwonym blasku. Przez przekroczenie ich, postrzega w ten sposób: 'wiem, widzę'. To jest siódma baza dla transcendencji. Nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, białe, białego koloru, białe w przejawie, o białym blasku. Tak jak poranna gwiazda, która jest biała, białego koloru, biała w przejawie, o białym blasku. lub jak płótno z Benares wyprasowane z obu stron, które jest białe, białego koloru, białe w przejawie o białym blasku; tak też nie postrzegając form wewnętrznie, widzi formy zewnętrznie, białe, białego koloru, białe w przejawie o białym blasku. Przez przekroczenie ich, postrzega w ten sposób: 'wiem, widzę'. To jest ósma baza dla transcendencji. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

10. Dziesięć kasin

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu dziesięć kasin. Ktoś kontempluje kasinę ziemi, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę wody, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę ognia, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę powietrza, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę niebieską, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę żółtą, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę czerwoną, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę białą, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę przestrzeni, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. Ktoś inny kontempluje kasinę świadomości, powyżej, poniżej i wszerz, niepodzielną i niemierzalną. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

11. Cztery jhany

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do utrzymania przy istnieniu czterech jhan. Tu całkowicie odłączony od zmysłowych przyjemności, odłączony od niekorzystnych rzeczy, mnich wkracza i trwa w pierwszej jhanie z towarzyszącymi temu myśleniem i rozważaniem i z błogością i przyjemnością zrodzonymi z odosobnienia. Czyni błogość i przyjemność zrodzone z odosobnienia przenikającymi, wznoszącymi się, wypełniającymi i rozciągającymi się po całym ciele tak, że nie ma niczego w jego ciele gdzie nie dotarłaby błogość i przyjemność zrodzone z odosobnienia. Tak jak zręczny łaziebny lub jego pomocnik gromadzi mydlany puder w metalowym basenie i stopniowo spryskuje go wodą i miesza aż wilgoć całkiem przeniknie puder, namoczy go i rozciągnie się po nim na zewnątrz i wewnątrz, choć sam w sobie nie staje się on wodnisty, tak też mnich czyni błogość i przyjemność zrodzone z odosobnienia przesiąkającymi, wznoszącymi się, wypełniającymi i rozciągającymi się po całym ciele tak, że nie ma niczego w jego ciele gdzie nie dotarłaby błogość i przyjemność zrodzone z odosobnienia.

I znów, z uspokojeniem myślenia i rozważania wkracza on i trwa w drugiej jhanie, z pewnością siebie i zjednoczonym umysłem, bez myślenia i rozważania z błogością i przyjemnością zrodzonymi z koncentracji. Czyni błogość i przyjemność zrodzone z koncentracji przenikającymi, wznoszącymi się, wypełniającymi i rozciągającymi się po całym ciele tak, że nie ma niczego w jego ciele gdzie nie dotarłaby błogość i przyjemność zrodzone z koncentracji. Tak jak gdyby było jezioro którego wody byłyby zasilane podziemnym źródłem nie mając dopływów ze wschodu, zachodu, północy i południa, ani też nie zasilane od czasu do czasu przez deszcz, to zimny nurt wody z podziemnego źródła czyniłby zimną wodę przesiąkającą, wznoszącą, wypełniającą i rozciągającą się po całym jeziorze i nie byłoby niczego w całym jeziorze gdzie nie doszłaby zimna woda, tak też mnich czyni błogość i przyjemność zrodzone z koncentracji przenikającymi, wznoszącymi się, wypełniającymi i rozciągającymi się po całym ciele tak, że nie ma niczego w jego ciele gdzie nie dotarłaby błogość i przyjemność zrodzone z koncentracji.

I znów, z zanikiem błogości trwając w równowadze uważny i w pełni rozważny, ciągle odczuwając przyjemność cielesną, wkracza i trwa w trzeciej jhanie o której szlachetni mówią: 'Ten ma przyjemne przebywanie kto zrównoważony i uważny'. Czyni on przyjemność pozbawioną błogości przenikającą, wznoszącą się, wypełniającą i rozciągającą się po całym ciele tak, że nie ma niczego w jego ciele gdzie nie dotarłaby przyjemność zrodzona z koncentracji. Tak jak w stawie z białymi lotosami czy stawie z liliowymi lotosami, czy stawie z czerwonymi lotosami, pewne lotosy rodzą się pod wodą, pozostają pod wodą, nie wychodząc ponad powierzchnię wody rozwijają się pod wodą i zimna woda przenika, wznosi się, wypełnia i rozciąga po nich, tak też mnich czyni przyjemność pozbawioną błogości przenikającą, wznoszącą się, wypełniającą i rozciągającą się po całym ciele tak, że nie ma niczego w jego ciele gdzie nie dotarłaby błogość i przyjemność zrodzone z koncentracji.

I znów z porzuceniem przyjemności i bólu, po uprzednim zaniku radości i smutku wkracza on i trwa w czwartej jhanie, charakteryzującej się ani-bólem-ani-przyjemnością i czystością umysłu dzięki równowadze. Siedzi on z czystym, jasnym umysłem rozciągającym się po ciele i nie ma niczego w jego całym ciele do czego czysty, jasny umysł by nie dotarł. Tak jak gdyby człowiek siedział ubrany od stóp do głowy w białe ubranie i nie byłoby niczego na jego ciele gdzie nie rozciągałoby się białe ubranie, tak też mnich siedzi z czystym, jasnym umysłem rozciągającym się po ciele i nie ma niczego w jego całym ciele do czego czysty, jasny umysł by nie dotarł. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

12. Wiedza wglądu

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do zrozumienia w ten sposób: 'To moje ciało, uczynione z materialnej formy, składające się z czterech wielkich elementów, spłodzone przez matkę i ojca i wybudowane na gotowanym ryżu i owsiance jest podmiotem nietrwałości, zniszczenia, zużycia, zaniku i dezintegracji i ta moja świadomość jest wspomagana i związana z nim'. Załóżmy że jest piękny beryl najczystszej wody, ośmiościenny, dobrze wycięty i przez który byłyby przeciągnięte niebieska, żółta, czerwona biała czy brązowa nić. Wtedy człowiek o dobrym wzroku biorąc go w swoją rękę, mógłby przeglądać go w taki sposób: 'To jest piękny beryl najczystszej wody, ośmiościenny, dobrze wycięty, przez który są przeciągnięte niebieska, żółta, czerwona biała czy brązowa nić'. Tak też proklamowałem moim uczniom drogę do zrozumienia w ten sposób: 'To moje ciało, uczynione z materialnej formy, składające się z czterech wielkich elementów, spłodzone przez matkę i ojca i wybudowane na gotowanym ryżu i owsiance jest podmiotem nietrwałości, zniszczenia, zużycia, zaniku i dezintegracji i ta moja świadomość jest wspomagana i związana z nim'. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

13. Ciało uczynione z umysłu.

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do stworzenia z tego ciała, innego ciała, posiadającego formę, utworzonego z umysłu, ze wszystkimi członkami, bez brakujących funkcji. Tak jakby człowiek wyciągał trzcinę z jej powłoki i myślał w ten sposób: 'To jest powłoka, to jest trzcina, powłoka to jedno, trzcina to drugie, to z powłoki trzcina została wyciągnięta', lub jak człowiek który wyciągnąłby miecz z pochwy i myślał w ten sposób: 'To jest pochwa, to jest miecz, pochwa to jedna rzecz, miecz to druga rzecz, to z pochwy miecz został wyciągnięty', lub jak człowiek, który wyciągnąłby węża ze skóry i myślał w ten sposób: 'To jest skóra, to jest wąż, skóra to jedna rzecz, wąż to druga rzecz, to ze skóry wąż został wyciągnięty', tak też proklamowałem moim uczniom drogę do stworzenia z tego ciała, innego ciała, posiadającego formę, utworzonego z umysłu, ze wszystkimi członkami, bez brakujących funkcji. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

14. Rodzaje nadnaturalnych mocy

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do władania wieloma nadnaturalnymi mocami, będąc jednym stają się wieloma, będąc wieloma stają się jednym; przechodzą bez przeszkód przez mur, przez ogrodzenie, przez górę jak przez przestrzeń, zanurzają się i wynurzają z ziemi jakby była to woda; chodzą po powierzchni wody jakby była to ziemia; siedząc ze skrzyżowanymi nogami podróżują w powietrzu jak uskrzydlony ptak; swoją ręką dotykają księżyca i słońca, tak możnych tak potężnych; władają cielesnym mistrzostwem nawet tak daleko jak świat Brahmy. Tak jak zręczny garncarz lub jego pomocnik mógłby stworzyć i wymodelować z dobrze przygotowanej gliny naczynie każdego kształtu jaki by chciał, lub tak jak zręczny rzeźbiarz w kości słoniowej lub jego pomocnik mógłby stworzyć i wymodelować z dobrze przygotowanej kości słoniowej dzieło jakie by chciał, lub jak zręczny złotnik lub jego pomocnik mógłby stworzyć i wymodelować z dobrze przygotowanego złota dzieło jakie by chciał, tak też proklamowałem moim uczniom drogę do władania wieloma nadnaturalnymi mocami, będąc jednym stają się wieloma, będąc wieloma stają się jednym; przechodzą bez przeszkód przez mur, przez ogrodzenie, przez górę jak przez przestrzeń, zanurzają się i wynurzają z ziemi jakby była to woda; chodzą po powierzchni wody jakby była to ziemia; siedząc ze skrzyżowanymi nogami podróżują w powietrzu jak uskrzydlony ptak; swoją ręką dotykają księżyca i słońca, tak możnych tak potężnych; władają cielesnym mistrzostwem nawet tak daleko jak świat Brahmy. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

15. Boski element ucha

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę dzięki której boskim elementem ucha, co oczyszczone i przewyższające ludzkie, słyszą oba rodzaje dźwięków, niebiańskie i ludzkie, te które są odległe jak również te bliskie. Tak jak energiczny bębniarz mógłby uczynić się słyszalnym bez kłopotów w czterech stronach świata, tak też proklamowałem moim uczniom drogę dzięki której boskim elementem ucha, co oczyszczone i przewyższające ludzkie, słyszą oba rodzaje dźwięków, niebiańskie i ludzkie, te które są odległe jak również te bliskie. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

16. Zrozumienie umysłów innych

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do zrozumienia umysłów innych istot, innych osób, po objęciu ich swymi własnymi umysłami. Rozumieją umysł skażony przez pożądanie jako umysł skażony przez pożądanie i umysł nieskażony przez pożądanie jako umysł nieskażony przez pożądanie; rozumieją umysł skażony przez nienawiść jako umysł skażony przez nienawiść i umysł nieskażony przez nienawiść jako umysł nieskażony przez nienawiść; rozumieją umysł skażony przez złudzenie jako umysł skażony przez złudzenie i umysł nieskażony przez złudzenie jako umysł nieskażony przez złudzenie; rozumieją umysł zjednoczony jako umysł zjednoczony i umysł rozproszony jako umysł rozproszony; rozumieją umysł wzniosły jako umysł wzniosły i umysł bez wzniosłości jako umysł bez wzniosłości; rozumieją umysł wychodzący poza jako umysł wychodzący poza i umysł nie wychodzący poza jako umysł nie wychodzący poza; rozumieją umysł skoncentrowany jako skoncentrowany i umysł nieskoncentrowany jako umysł nieskoncentrowany; rozumieją umysł wyzwolony jako umysł wyzwolony i umysł niewyzwolony jako umysł niewyzwolony. Tak jak mężczyzna lub kobieta, młoda, młodzieńcza i lubująca się w ornamentach – przeglądając wizerunek swej własnej twarzy w czystym jasnym zwierciadle lub misce z czystą wodą, widziałaby skazę w taki sposób 'jest skaza' czy wiedziałaby, że nie ma skazy w taki sposób: 'nie ma skazy', tak też proklamowałem moim uczniom drogę do zrozumienia umysłów innych istot, innych osób, po ich objęciu, ich własnymi umysłami. Rozumieją umysł skażony przez pożądanie jako umysł skażony przez pożądanie i umysł nieskażony przez pożądanie jako umysł nieskażony przez pożądanie; rozumieją umysł skażony przez nienawiść jako umysł skażony przez nienawiść i umysł nieskażony przez nienawiść jako umysł nieskażony przez nienawiść; rozumieją umysł skażony przez złudzenie jako umysł skażony przez złudzenie i umysł nieskażony przez złudzenie jako umysł nieskażony przez złudzenie; rozumieją umysł zjednoczony jako umysł zjednoczony i umysł rozproszony jako umysł rozproszony; rozumieją umysł wzniosły jako umysł wzniosły i umysł bez wzniosłości jako umysł bez wzniosłości; rozumieją umysł wychodzący poza jako umysł wychodzący poza i umysł nie wychodzący poza jako umysł nie wychodzący poza; rozumieją umysł skoncentrowany jako skoncentrowany i umysł nieskoncentrowany jako umysł nieskoncentrowany; rozumieją umysł wyzwolony jako umysł wyzwolony i umysł niewyzwolony jako umysł niewyzwolony. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

17. Wspomnienie poprzednich żywotów

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę do wspominania swoich rozlicznych poprzednich żywotów. Mianowicie, jedne narodziny, drugie narodziny...pięć narodzin, dziesięć narodzin, pięćdziesiąt narodzin, sto narodzin, sto tysięcy narodzin, wiele eonów rozszerzania się wszechświata, wiele eonów kurczenia się wszechświata, wiele eonów rozszerzania i kurczenia się wszechświata: Tu był tak nazywany, takiej rasy, tak wyglądał, taki był jego pokarm, takie było jego doświadczenie przyjemności i bólu, taki był okres jego życia, odchodząc stamtąd, umierając, pojawił się gdzie indziej, tam też był tak a tak nazywany, takiej rasy, tak wyglądał, taki był jego pokarm, takie doświadczenie przyjemności i bólu, taki był okres jego życia, przemijając, umierając tam, pojawił się tutaj. Tak z detalami i szczegółami moi uczniowie wspominają swoje rozliczne przeszłe życia. Tak jak człowiek udałby się z jego własnej wioski do innej wioski i dalej z tamtej wioski do innej wioski i pomyślał: 'Udałem się z mojej własnej wioski do tej wioski i tam siedziałem w ten sposób, mówiłem w ten sposób, milczałem w ten sposób i z tamtej wioski poszedłem do innej wioski i tam siedziałem w ten sposób, mówiłem w ten sposób, milczałem w ten sposób i z tamtej wioski wróciłem z powrotem do mojej własnej wioski' tak też moi uczniowie wspominają swe rozliczne przeszłe życia. Mianowicie, jedne narodziny, drugie narodziny...pięć narodzin, dziesięć narodzin, pięćdziesiąt narodzin, sto narodzin, sto tysięcy narodzin, wiele eonów rozszerzania się wszechświata, wiele eonów kurczenia się wszechświata, wiele eonów rozszerzania i kurczenia się wszechświata: Tu był tak nazywany, takiej rasy, tak wyglądał, taki był jego pokarm, takie było jego doświadczenie przyjemności i bólu, taki był okres jego życia, odchodząc stamtąd, umierając, pojawił się gdzie indziej, tam też był tak a tak nazywany, takiej rasy, tak wyglądał, taki był jego pokarm, takie doświadczenie przyjemności i bólu, taki był okres jego życia, przemijając, umierając tam, pojawił się tutaj. Tak z detalami i szczegółami moi uczniowie wspominają swoje rozliczne przeszłe życia. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

18. Boskie oko

I znów Udayin, proklamowałem moim uczniom drogę dzięki której boskim okiem oczyszczonym i przewyższającym ludzkie, widzą istoty umierające i pojawiające się ponownie, podrzędne i nadrzędne, piękne i brzydkie, o dobrym prowadzeniu się i źle się prowadzące, rozumieją jak istoty pojawiają się zgodnie z ich działaniami tak: 'Te wartościowe istoty, które źle się prowadziły ciałem, mową i umysłem, lżące szlachetnych, błędne w swych poglądach, skłaniające się do błędnego poglądu w swych działaniach, po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiły się w stanie deprywacji, zatraceniu, nawet w piekle, ale te wartościowe istoty, o dobrym prowadzeniu ciałem, mową i umysłem, nie lżące szlachetnych, słuszne w swych poglądach, skłaniające się do słusznego poglądu w swych działaniach, po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiły się w dobrej destynacji, nawet w niebiańskim świecie', tak boskim okiem, które jest oczyszczone i przewyższa ludzkie, widzą istoty umierające i pojawiające się ponownie, podrzędne i nadrzędne, piękne i brzydkie, o dobrym prowadzeniu się i źle się prowadzące. Rozumieją jak istoty pojawiają się zgodnie z ich działaniami. Tak jak gdyby były dwa domy z drzwiami i człowiek o dobrym wzroku stojący pomiędzy nimi widziałby człowieka wchodzącego do domu i wychodzącego z domu tam i z powrotem, tak też boskim okiem oczyszczonym i przewyższającym ludzkie, widzą istoty umierające i pojawiające się ponownie, podrzędne i nadrzędne, piękne i brzydkie, o dobrym prowadzeniu się i źle się prowadzące, rozumie jak istoty pojawiają się zgodnie z ich działaniami tak: 'Te wartościowe istoty, które źle się prowadziły ciałem mową i umysłem, lżące Szlachetnych, błędne w swych poglądach, skłaniające się do błędnego poglądu w swych działaniach, po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiły się w stanie deprywacji, zatraceniu, nawet w piekle, ale te wartościowe istoty, o dobrym prowadzeniu ciałem, mową i umysłem, nie lżące szlachetnych, słuszne w swych poglądach, skłaniające się do słusznego poglądu w swych działaniach, po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiły się w dobrej destynacji, nawet w niebiańskim świecie'. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

19. Wyczerpanie skaz

I znów, Udayin proklamowałem moim uczniom drogę dzięki której przez zrealizowanie dla siebie z bezpośrednią wiedzą, tutaj i teraz wkraczają i trwają w wyzwoleniu umysłu i wyzwoleniu przez zrozumienie co bez skaz przez wyczerpanie skaz. Tak jak gdyby było jezioro w górach, czyste, przeźroczyste i niezmącone i człowiek o dobrym wzroku stojący u jego brzegu widziałby muszle, kamyki i kamienie jak również ławice ryb pływające dookoła i odpoczywające i mógłby pomyśleć: 'Jest tu jezioro, czyste, przeźroczyste i nie zmącone i są tu muszle, kamyki i kamienie jak również ławice ryb pływające dookoła i odpoczywające' i tak też proklamowałem moim uczniom drogę dzięki której przez zrealizowanie dla siebie z bezpośrednią wiedzą, tutaj i teraz wkraczają i trwają w wyzwoleniu umysłu i wyzwoleniu przez zrozumienie co bez skaz przez wyczerpanie skaz. I dzięki temu wielu moich uczniów trwa osiągnąwszy spełnienie i doskonałość bezpośredniej wiedzy.

To Udayin jest piąta cecha z powodu której moi uczniowie honorują i respektują, szanują i czczą mnie i żyją w zależności ode mnie, honorując i szanując mnie.
M 77 

***

Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Saketa, w Parku Kalaka. Tam Zrealizowany odezwał się do mnichów: „Mnisi”. „Czcigodny panie”, odpowiedzieli ci mnisi. Zrealizowany rzekł to:

„Mnisi, w świecie z jego bogami, Marami, i brahmami, z jego pustelnikami i braminami, w tej generacji z jej książętami i ludźmi, cokolwiek może być zobaczone, usłyszane, odczute i poznane czy osiągnięte, poszukiwane i objęte umysłem, to znam.

Mnisi, w świecie z jego bogami, Marami, i brahmami, z jego pustelnikami i braminami, w tej generacji z jej książętami i ludźmi, cokolwiek może być zobaczone, usłyszane, odczute i poznane czy osiągnięte, poszukiwane i objęte umysłem, to bezpośrednio poznałem. Podczas gdy to jest rozpoznawane przez Tathagatę, to jednak nie używa on tego jako bazy (pod wyobrażenia).

Gdybym powiedział o tym wszystkim, że tego nie znam, to byłby fałsz wypowiedziany przeze mnie; i gdybym powiedział, że to znam i tego nie znam, byłoby tym samym; i gdybym powiedział, że ani to znam ani nie znam, byłoby to niepoprawne z mojej strony. I tak po zobaczeniu tego co może być zobaczone, Tathagata nie poczyna wyobrażenia tego co jest widziane, nie poczyna wyobrażenia tego co jest niewidziane, nie poczyna wyobrażenia tego co mogłoby być widziane, nie poczyna wyobrażenia żadnego widza. Po usłyszeniu tego co może być usłyszane ... Po odczuciu tego co może być odczute ... Po poznaniu tego co może być poznane, nie poczyna wyobrażenia tego co jest poznawane, nie poczyna wyobrażenia tego co jest niepoznawane, nie poczyna wyobrażenia tego co mogłoby być poznawane, nie poczyna wyobrażenia żadnego poznającego. W ten sposób Tathagata jest zrównoważony wobec tego co widziane, słyszane, odczuwane czy poznawane; i powiadam, nie ma innego zrównoważenia co ponad tym, czy nadrzędnego wobec tego zrównoważenia.

Wśród tych poddających się dyscyplinie, Zrównoważeni
Nie będzie postulował kategorycznie prawdy czy fałszu,
Wobec tego, co widziane, słyszane i odczuwane
Utrzymywane i uważane za prawdę przez innych.

Gdyż dostrzegli tą strzałę
Do której lgną i przywiązują się ludzie,
[Mówiąc] Wiem, widzę, jest właśnie tak.
Tathagata nie trzyma się niczego”.

AN IV, 24

***

To zostało powiedziane przez Zrealizowanego, powiedziane przez Arahata, i tak usłyszałam: "Mnisi, świat został odkryty przez Tathagatę, Tathagata jest odłączony od świata. Powstanie świata zostało odkryte przez Tathagatę: Tathagata poniechał powstania świata. Wstrzymanie świata zostało odkryte przez Tathagatę, Tathagata zrealizował wstrzymanie świata. Droga prowadząca do wstrzymania świata została odkryta przez Tathagatę, Tathagata utrzymał przy istnieniu drogę prowadzącą do wstrzymania świata. Mnisi, w świecie z jego bogami, Marami, i brahmami, z jego pustelnikami i braminami, w tej generacji z jej książętami i ludźmi, cokolwiek może być zobaczone, usłyszane, odczute i poznane czy osiągnięte, poszukiwane i objęte umysłem, to zostało odkryte przez Tathagatę, dlatego jest on nazywany Tathagatą. Wszystko co mówi, wszystko co wygłasza, pomiędzy nocą gdy odkrył najwyższe, pełne przebudzenie a nocą kiedy osiągnie finałowe wygaszenie, element wygaszenia bez pozostałości poprzedniego utrzymywania, jest prawdą (tatha) niczym innym: dlatego jest on nazywany Tathagatą. Jak mówi, tak (tatha) czyni, jak czyni, tak mówi: dlatego jest on nazywany Tathagatą. W świecie z jego bogami Marami, i bramami, z jego pustelnikami i braminami, w tej generacji z jej książętami i ludźmi, to Tathagta jest Transcendentalną Istotą Nietranscendentalnego Wszystkowidzącym i Władcą Mocy: dlatego jest on nazywany Tathagatą”. To jest znaczenie tego co powiedział Zrealizowany. To w odniesieniu do tego zostało powiedziane:

Przez wiedzę o całym świecie,
Całym świecie jakim prawdziwie jest,
Jest uwolniony od całego świata,
W całym świecie jest nieprzywiązany.

Wszystko zwyciężający bohaterski mędrzec,
Jest wolny od każdego rodzaju pęt;
Osiągnął doskonały spokój,
Wygaszenie wolne od strachu.

Pozbawiony skaz, jest przebudzony,
Wolny od zmartwień, z zakończonymi wątpliwościami
Osiągnął finałowy koniec działań
Uwolniony przez zakończenie utrzymywania.

Przebudzony, Zrealizowany,
Jest lwem, niezwyciężonym;
Gdyż w świecie razem z jego bogami
Wprawia w ruch koło Brahmy.

I tak ci bogowie i ludzie
Odchodzą po schronienie do Buddy,
Spotykając go składają mu hołd,
Wielkiemu, wolnemu od nieśmiałości.

Opanowany, z opanowanych jest najlepszy;
Uspokojony, ze spokojnych jest głównym;
Przekroczywszy, z tych co przekroczyli jest najważniejszy.

W taki sposób składają mu honor,
Wielkiemu, wolnemu od nieśmiałości:
„W świecie razem z jego bogami
Nie ma dorównującej mu osoby”.

Itv 112