SN 35: 70
W Savatthi. Wtedy czcigodny Upavana
podszedł do
Zrealizowanego i złożył mu hołd, usiadł z boku i rzekł do
niego: „Czcigodny panie, jest powiedziane 'Dhamma jest widzialna
tutaj i teraz, a nie (po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu,
naprowadzająca, indywidualnie doświadczana przez mądrych'. W jaki
sposób, czcigodny panie, Dhamma jest widzialna tutaj i teraz, a
nie
(po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu, naprowadzająca,
indywidualnie doświadczana przez mądrych?”
„Tu Upavana, po zobaczeniu widzialnej
formy okiem, mnich doświadcza formy jak również pożądania formy.
Rozumie, że wewnętrzne pożądanie formy istnieje u niego w taki
sposób: 'Jest obecne u mnie wewnętrznie pożądanie formy'. A
skoro
tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna tutaj i teraz, a nie (po
upływie) czasu, zapraszająca do wglądu, naprowadzająca,
indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana po usłyszeniu
dźwięków
uchem, mnich doświadcza dźwięków jak również pożądania
dźwięków. Rozumie, że wewnętrzne pożądanie dźwięków
istnieje u niego w taki sposób: 'Jest obecne u mnie wewnętrznie
pożądanie dźwięków'. A skoro tak jest, Upavana, Dhamma jest
widzialna tutaj i teraz, a nie (po upływie) czasu, zapraszająca do
wglądu, naprowadzająca, indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana po powąchaniu
zapachów
nosem, mnich doświadcza zapachów jak również pożądania
zapachów. Rozumie, że wewnętrzne pożądanie zapachów
istnieje u
niego w taki sposób: 'Jest obecne u mnie wewnętrznie pożądanie
zapachów'. A skoro tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna
tutaj i
teraz, a nie (po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu,
naprowadzająca, indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana po posmakowaniu
smaków
językiem, mnich doświadcza smaków jak również pożądania
smaków. Rozumie, że wewnętrzne pożądanie smaków istnieje
u
niego w taki sposób: 'Jest obecne u mnie wewnętrznie pożądanie
smaków'. A skoro tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna tutaj
i
teraz, a nie (po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu,
naprowadzająca, indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana po dotknięciu
obiektów
dotyku ciałem, mnich doświadcza obiektów dotyku jak
również
pożądania obiektów dotyku. Rozumie, że wewnętrzne pożądanie
obiektów dotyku istnieje u niego w taki sposób: 'Jest
obecne u mnie
wewnętrznie pożądanie obiektów dotyku'. A skoro tak jest,
Upavana, Dhamma jest widzialna tutaj i teraz, a nie (po upływie)
czasu, zapraszająca do wglądu, naprowadzająca, indywidualnie
doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana, po poznaniu
obiektów
mentalnych umysłem, mnich doświadcza obiektów mentalnych jak
również pożądania obiektów mentalnych. Rozumie, że
wewnętrzne
pożądanie obiektów mentalnych istnieje u niego w taki
sposób:
'Jest obecne u mnie wewnętrznie pożądanie obiektów mentalnych'.
A
skoro tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna tutaj i teraz, a nie
(po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu, naprowadzająca,
indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Ale tu, Upavana, po zobaczeniu
widzialnej formy okiem, mnich doświadcza formy bez pożądania
formy. Rozumie, że wewnętrzne pożądanie formy nie istnieje u
niego w taki sposób: 'Nie jest obecne u mnie wewnętrznie
pożądanie
formy'. A skoro tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna tutaj i
teraz, a nie (po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu,
naprowadzająca, indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana, po usłyszeniu
dźwięków
uchem, mnich doświadcza dźwięków bez pożądania dźwięków.
Rozumie, że wewnętrzne pożądanie dźwięków nie istnieje u niego
w taki sposób: 'Nie jest obecne u mnie wewnętrznie pożądanie
dźwięków'. A skoro tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna
tutaj
i teraz, a nie (po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu,
naprowadzająca, indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana po powąchaniu
zapachów
nosem, mnich doświadcza zapachów bez pożądania zapachów.
Rozumie, że wewnętrzne pożądanie zapachów nie istnieje u niego w
taki sposób: 'Nie jest obecne u mnie wewnętrznie pożądanie
zapachów'. A skoro tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna
tutaj i
teraz, a nie (po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu,
naprowadzająca, indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana po posmakowaniu
smaków
językiem, mnich doświadcza smaków jak bez pożądania
smaków.
Rozumie, że wewnętrzne pożądanie smaków nie istnieje u niego w
taki sposób: 'Nie jest obecne u mnie wewnętrznie pożądanie
smaków'. A skoro tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna tutaj
i
teraz, a nie (po upływie) czasu, zapraszająca do wglądu,
naprowadzająca, indywidualnie doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana po dotknięciu
obiektów
dotyku ciałem, mnich doświadcza obiektów dotyku bez pożądania
obiektów dotyku. Rozumie, że wewnętrzne pożądanie
obiektów
dotyku nie istnieje u niego w taki sposób: ' Nie jest obecne u
mnie
wewnętrznie pożądanie obiektów dotyku'. A skoro tak jest,
Upavana, Dhamma jest widzialna tutaj i teraz, a nie (po upływie)
czasu, zapraszająca do wglądu, naprowadzająca, indywidualnie
doświadczana przez mądrych.
Dalej, Upavana po poznaniu
obiektów
mentalnych umysłem, mnich doświadcza obiektów mentalnych bez
pożądania obiektów mentalnych. Rozumie, że wewnętrzne pożądanie
obiektów mentalnych nie istnieje u niego w taki sposób: '
Nie jest
obecne u mnie wewnętrznie pożądanie obiektów mentalnych'. A
skoro
tak jest, Upavana, Dhamma jest widzialna tutaj i teraz, a nie (po
upływie) czasu, zapraszająca do wglądu, naprowadzająca,
indywidualnie doświadczana przez mądrych.
SN
35:
153
„Mnisi, czy jest metoda ekspozycji, za pomocą której mnich –
poza wiarą, poza osobistą preferencją, poza oralną tradycją,
poza rozumnym przemyśleniem, poza akceptacją poglądu po
przemyśleniu – może zdeklarować finałową wiedzę w taki
sposób: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba
było wykonać zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu
istnienia'?”"Czcigodny panie, nasze idee są zakorzenione w Zrealizowanym, kierowane przez Zrealizowanego, zwracają się do Zrealizowanego. Byłoby dobrze, gdyby Zrealizowany wyjaśnił znaczenie tych słów. Po usłyszeniu wyjaśnień Zrealizowanego mnisi zapamiętają”. „Zatem słuchajcie i bacznie uważajcie na to co powiem”. „Tak czcigodny panie”, odpowiedzieli mnisi. Zrealizowany rzekł to:
„Jest metoda ekspozycji, za pomocą której mnich – poza wiarą, poza osobistą preferencją, poza oralną tradycją, poza rozumnym przemyśleniem, poza akceptacją poglądu po przemyśleniu – może zdeklarować finałową wiedzę w taki sposób: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było wykonać zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu istnienia'. A jaka jest ta metoda ekspozycji? Tu, mnisi, po zobaczeniu materii okiem, jeżeli jest tam pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie, mnich rozumie: 'Jest obecne pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie'; lub jeżeli nie ma pożądania, nienawiści, czy złudzenia wewnętrznie, mnich rozumie: 'Pożądanie, nienawiść, czy złudzenie nie są obecne wewnętrznie'. A skoro tak jest, czy te rzeczy są do poznania przez wiarę, przez osobistą preferencję, przez oralną tradycję, przez rozumne przemyślenie, przez akceptację poglądu po przemyśleniu?” „Nie, czcigodny panie”. „Czy te rzeczy są do poznania przez zrozumienie?” „Tak, czcigodny panie”. „To jest metoda ekspozycji, za pomocą której mnich – poza wiarą, poza osobistą preferencją, poza oralną tradycją, poza rozumnym przemyśleniem, poza akceptacją poglądu po przemyśleniu – może zdeklarować finałową wiedzę w taki sposób: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było wykonać zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu istnienia'.
Dalej mnisi, po usłyszeniu dźwięku uchem jeżeli jest tam pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie, mnich rozumie: 'Jest obecne pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie'; lub jeżeli nie ma pożądania, nienawiści, czy złudzenia wewnętrznie, mnich rozumie: 'Pożądanie, nienawiść, czy złudzenie nie są obecne wewnętrznie'. A skoro tak jest, czy te rzeczy są do poznania przez wiarę, przez osobistą preferencję, przez oralną tradycję, przez rozumne przemyślenie, przez akceptację poglądu po przemyśleniu?” „Nie, czcigodny panie”. „Czy te rzeczy są do poznania przez zrozumienie?” „Tak, czcigodny panie”. „To jest metoda ekspozycji, za pomocą której mnich – poza wiarą, poza osobistą preferencją, poza oralną tradycją, poza rozumnym przemyśleniem, poza akceptacją poglądu po przemyśleniu – może zdeklarować finałową wiedzę w taki sposób: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było wykonać zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu istnienia'.
Dalej mnisi, po powąchaniu zapachu nosem, jeżeli jest tam pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie, mnich rozumie: 'Jest obecne pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie'; lub jeżeli nie ma pożądania, nienawiści, czy złudzenia wewnętrznie, mnich rozumie: 'Pożądanie, nienawiść, czy złudzenie nie są obecne wewnętrznie'. A skoro tak jest, czy te rzeczy są do poznania przez wiarę, przez osobistą preferencję, przez oralną tradycję, przez rozumne przemyślenie, przez akceptację poglądu po przemyśleniu?” „Nie, czcigodny panie”. „Czy te rzeczy są do poznania przez zrozumienie?” „Tak, czcigodny panie”. „To jest metoda ekspozycji, za pomocą której mnich – poza wiarą, poza osobistą preferencją, poza oralną tradycją, poza rozumnym przemyśleniem, poza akceptacją poglądu po przemyśleniu – może zdeklarować finałową wiedzę w taki sposób: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było wykonać zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu istnienia'.
Dalej, mnisi, po posmakowaniu smaku językiem jeżeli jest tam pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie, mnich rozumie: 'Jest obecne pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie'; lub jeżeli nie ma pożądania, nienawiści, czy złudzenia wewnętrznie, mnich rozumie: 'Pożądanie, nienawiść, czy złudzenie nie są obecne wewnętrznie'. A skoro tak jest, czy te rzeczy są do poznania przez wiarę, przez osobistą preferencję, przez oralną tradycję, przez rozumne przemyślenie, przez akceptację poglądu po przemyśleniu?” „Nie, czcigodny panie”. „Czy te rzeczy są do poznania przez zrozumienie?” „Tak, czcigodny panie”. „To jest metoda ekspozycji, za pomocą której mnich – poza wiarą, poza osobistą preferencją, poza oralną tradycją, poza rozumnym przemyśleniem, poza akceptacją poglądu po przemyśleniu – może zdeklarować finałową wiedzę w taki sposób: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było wykonać zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu istnienia'.
Dalej, mnisi, po odczuciu obiektu ciałem, jeżeli jest tam pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie, mnich rozumie: 'Jest obecne pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie'; lub jeżeli nie ma pożądania, nienawiści, czy złudzenia wewnętrznie, mnich rozumie: 'Pożądanie, nienawiść, czy złudzenie nie są obecne wewnętrznie. A skoro tak jest, czy te rzeczy są do poznania przez wiarę, przez osobistą preferencję, przez oralną tradycję, przez rozumne przemyślenie, przez akceptację poglądu po przemyśleniu?” „Nie, czcigodny panie” „Czy te rzeczy nie są do poznania przez zrozumienie?” „Tak, czcigodny panie”. „To jest metoda ekspozycji, za pomocą której mnich – poza wiarą, poza osobistą preferencją, poza oralną tradycją, poza rozumnym przemyśleniem, poza akceptacją poglądu po przemyśleniu – może zdeklarować finałową wiedzę w taki sposób: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było wykonać zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu istnienia'.
Dalej mnisi, po poznaniu idei umysłem, jeżeli jest tam pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie, mnich rozumie: 'Jest obecne pożądanie, nienawiść, czy złudzenie wewnętrznie'; lub jeżeli nie ma pożądania, nienawiści, czy złudzenia wewnętrznie, mnich rozumie: 'Pożądanie, nienawiść, czy złudzenie nie są obecne wewnętrznie'. A skoro tak jest, czy te rzeczy są do poznania przez wiarę, przez osobistą preferencję, przez oralną tradycję, przez rozumne przemyślenie, przez akceptację poglądu po przemyśleniu?” „Nie, czcigodny panie”. „Czy te rzeczy są do poznania przez zrozumienie?” „Tak, czcigodny panie”. „To jest metoda ekspozycji, za pomocą której mnich – poza wiarą, poza osobistą preferencją, poza oralną tradycją, poza rozumnym przemyśleniem, poza akceptacją poglądu po przemyśleniu – może zdeklarować finałową wiedzę w taki sposób: 'Narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było wykonać zostało wykonane, nigdy więcej tego stanu istnienia'.