Dhamma: AN X, 99

Wtedy Upali podszedł do Zrealizowanego, złóżył mu hołd, usiadł z boku i powiedział: „Czcigodny panie, chcę udać się do odległych bytowisk w lasach i dżunglach”.

„Trudno wytrzymać w odległych bytowiskach w lasach i dżunglach, Upali. Samotność jest trudna do podjęcia i trudno się nią cieszyć. Las kradnie rozum samotnemu który nie osiąga koncentracji. Można oczekiwać po kimś kto mówi: 'Nie osiągam koncentracji, a jednak udam się do odległych bytowisk w lasach i dżunglach', że albo zatonie albo zostanie uniesiony.

Załóżmy Upali, że jest duże jezioro, i nadejdzie samiec słoń o wielki rozmiarze. Może pomyśleć: 'Wejdę do tego jeziora i bawiąc się umyję me uszy i grzbiet. Okąpię się i napiję, wyjdę i pójdę dalej gdzie chcę'. I wtedy wejdzie do tego jeziora i bawiąc się umyje swe uszy i grzbiet. Okąpie się i napije, wyjdzie i pójdzie dalej gdzie chce. Dlaczego tak jest? Ponieważ jego wielkie ciało znajduje wsparcie w głębi.

Wtedy nadejdzie hiena czy kot. Może pomyśleć: 'Czym różni ten samiec słoń ode mnie? Wejdę do tego jeziora i bawiąc się umyję me uszy i grzbiet. Okąpię się i napiję, wyjdę i pójdę dalej gdzie chcę'. I wtedy wejdzie do tego jeziora. Można oczekiwać, że albo zatonie albo zostanie uniesiony. Dlaczego? Ponieważ jego małe ciało nie znajduje wsparcia w głębi. Tak też można oczekiwać po kimś kto mówi: 'Nie osiągam koncentracji, a jednak udam się do odległych bytowisk w lasach i dżunglach', że albo zatonie albo zostanie uniesiony.

Załóżmy, Upali, że chłopiec niemowlak, leżąc na plecach bawiłby się swym własnym moczem i ekskrementami. Jak myślisz, czy nie jest to całkowicie głupi rodzaj zabawiania się?” „Tak, czcigodny panie”.

„Jakiś czas potem, kiedy dorasta i jego zmysły dojrzewają, bawiłby się w typowy dla chłopców sposób: zabawkami pługami, patykami, w fikanie koziołków, zabawkami karetami, zabawkami młynami, czy łukiem i strzałami. Jak myślisz, czy taka zabawa jest lepsza i bardziej wysublimowana niż uprzedni rodzaj zabawy?” „Tak, czcigodny panie”.

I jeszcze później, gdy chłopiec kontynuowałby wzrost, i jego funkcje zmysłowe byłyby jeszcze bardziej dojrzałe, cieszyłby i zaopatrywał w materialne formy poznawane przez oko; co chciane, pożądane, przyjemne, połączone ze zmysłową przyjemnością i prowokujące pożądanie, dźwięki poznawane przez ucho ... zapachy poznawane przez nos ... smaki poznawane przez język ... dotyki poznawane przez ciało; co chciane, pożądane, przyjemne, połączone ze zmysłową przyjemnością i prowokujące pożądanie. Jak myślisz, czy nie jest lepszy i bardziej subtelny sposób rodzaj zabawiania się niż ten uprzedni?” „Tak, czcigodny panie”.

„Oto Tathagata pojawia się na świecie, Arahat, Całkowicie Przebudzony, doskonały w prawdziwej wiedzy i prowadzeniu się, wzniosły, znawca światów, nieporównany przywódca ludzi do opanowania, nauczyciel bogów i ludzi, oświecony, błogosławiony.

Gospodarz lub gospodarza syn lub urodzony w jakimś klanie, słyszy Dhammę. Słysząc Dhammę, nabiera on wiary w Tathagatę. Posiadając wiarę rozważa tak: 'Domowe życie jest tłoczne i duszne; bezdomne szeroko otwarte. Nie jest możliwym żyjąc jak gospodarz prowadzić święte życie, całkowicie doskonałe i czyste jak wypolerowana muszla. Może zgolę włosy i brodę, przywdzieję żółtą szatę i odejdę z domu w bezdomność'. I przy innej okazji, zaniechawszy być może małej, być może wielkiej fortuny, być może małego, być może wielkiego kręgu krewnych, goli swe włosy i brodę, ubiera żółta szatę i odchodzi z domu w bezdomność.

Tak odchodząc i otrzymując reguły treningu i drogę życiową mnicha porzucając zabijanie żywych istot, staje się tym, kto powstrzymuje się od zabijania żywych istot, z odłożonymi kijem i bronią, łagodny i uprzejmy, trwa we współczuciu dla wszystkich istot. Porzucając zabieranie tego co nie dane, staje się tym, który powstrzymuje się od zabierania tego co niedane, biorąc tylko to co dane, oczekując tylko tego co dane, staje się tym, który powstrzymuje się od zabierania tego co nie dane, trwając czystym w sobie przez nie kradzenie. Porzucając to co nie należy do świętego życia, staje się tym kto żyje poza, powstrzymując się od wulgarnej zmysłowości, stosunku seksualnego, praktyki zwykłego człowieka. Porzucając fałszywą mowę, staje się tym który powstrzymuje się od fałszywej mowy, mówiąc prawdę, lgnąc do prawdy, jest godny zaufania, rzetelny i niezawodny. Porzucając złośliwą mowę staje się tym kto powstrzymuje się od złośliwej mowy, jak ten co ani nie powtarza gdzie indziej w celu tworzenia podziałów tego co tu usłyszał ani nie powtarza tutaj tego co usłyszał gdzie indziej; jest tym który jednoczy podzielonych, jest promotorem przyjaźni i radosnej zgody, raduje się zgodnością, cieszy się zgodnością, staje się mówcą słów które promują zgodę. Porzucając ostrą mowę, staje się tym który powstrzymuje się od ostrej mowy, staje się mówcą słów łagodnych, miłych i cieszących ucho, dochodzących do serca, słów drogich i pożądanych przez wielu. Porzucając obmowę staje się tym który powstrzymuje się od obmowy, jak ten kto mówi zgodnie ze stanem faktycznym, o tym co korzystne, o Dhammie i Dyscyplinie, staje się mówcą właściwych słów, wartych zapamiętania, uzasadnionych, wyważonych i związanych z dobrem. Staje się tym, który powstrzymuje się od niszczenia roślin i nasion. Staje się tym, który je tylko raz dziennie, odmawiając posiłku o późnej porze i w nocy. Staje się tym, który powstrzymuje się od tańca i śpiewu, muzyki i przedstawień teatralnych. Staje się tym, który powstrzymuje się od noszenia ozdób i używania pachnideł. Staje się tym, który powstrzymuje się od używania wysokich i dużych łóżek. Staje się tym, który powstrzymuje się od akceptowania złota i srebra. Staje się tym, który powstrzymuje się od akceptowania: surowego ziarna...surowego mięsa...kobiet i dziewczyn ... niewolnic i niewolników ... owiec i kóz ... słoni i wołów, koni i kobył ... pól i ziemi. Staje się tym który powstrzymuje się od chodzenia na posyłki...od kupowania i sprzedawania...od używania fałszywych wag ... fałszywych metali i fałszywych miar ... od oszukiwania, zwodzenia, defraudowania i szachrajstwa ... od ranienia, mordowania, więzienia, zbójnictwa, plądrowania i przemocy. Staje się tym co jest zadowolony z szat do ochrony ciała, z wyżebranego jedzenia do zaspokojenia głodu, gdziekolwiek idzie, cały swój dobytek zabiera ze sobą. Tak samo jak ptak co gdziekolwiek leci używa swych własnych skrzydeł, tak też on staje się tym, który jest zadowolony z szat do ochrony ciała, z wyżebranego pożywienia dla zaspokojenia głodu, gdziekolwiek idzie, cały swój dobytek zabiera ze sobą. Posiadając ten rodzaj cnót, właściwych szlachetnym, czuje w sobie zadowolenie co nienaganne.

Staje się tym, który widząc materialne formy okiem, nie dostrzega znaków i cech przez które, gdyby pozostawił organ zmysłowy bez protekcji, złe niekorzystne stany pożądania i smutku mogłyby go nawiedzić. Praktykuje on drogę wstrzemięźliwości, chroni zmysł oka, podejmuje się wstrzemięźliwości zmysłu oka. Słysząc dźwięk uchem ... Wąchając zapach nosem ... Smakując smak językiem ... Dotykając dotykalne ciałem ... Poznając idee umysłem ... podejmuje się wstrzemięźliwości zmysłu umysłu. Posiadając ta wstrzemięźliwość szlachetnych, czuje w sobie zadowolenie co nienaganne.

Staje się tym który działa z pełną rozwagą, poruszając się na przód i z powrotem, który działa z pełną rozwagą patrząc na i patrząc poza, który działa z pełną rozwagą zginając się i rozciągając, który działa z pełną rozwagą nosząc połataną szatę i miskę, który działa z pełną rozwagą gdy je, pije przeżuwa i smakuje, który działa z pełna rozwagą gdy opróżnia jelita i oddaje mocz, który działa z pełną rozwagą gdy chodzi, stoi i siedzi, budzi się, mówi i milczy.

Po powrocie z żebrania, po posiłku, siada krzyżując swe nogi, z ciałem wyprostowanym, z ustanowioną uważnością przed sobą. Porzucając pożądania świata, oczyszcza on swój umysł od pożądania. Porzucając złą wolę i nienawiść, trwa bez umysłu ogarniętego złą wolą, współczujący dla dobra wszystkich żywych istot, oczyszcza umysł od złej woli, złośliwości i nienawiści. Porzucając stany letargiczne i ospałość, trwa z umysłem wolnym od stanów letargicznych i ospałości, postrzegając światło, uważny i w pełni rozważny, oczyszcza swój umysł ze stanów letargicznych i ospałości. Porzucając niepokój i zmartwienia, trwa niezaniepokojony, z umysłem wyciszonym w sobie, oczyszczając umysł z niepokojów i zmartwień. Porzucając niepewność, trwa z umysłem, który pokonał niepewność, nie kwestionując korzystnych idei, oczyszcza umysł z niepewności.

Po zaniechaniu tych pięciu przeszkód, skalań umysłu, osłabiających zrozumienie, odłączony od zmysłowych przyjemności, odłączony od niekorzystnych stanów, mnich wkracza i trwa w pierwszej jhanie, składającej się z błogości i przyjemności zrodzonych z odosobnienia, stowarzyszonych z myśleniem i rozważaniem. Jak myślisz, czy to przebywanie jest lepsze i subtelniejsze niż to które je poprzedzało?” „Tak, czcigodny panie”.