Rodzaje działania

AN IV, 134

Wtedy bramin Sikhamoggallana podszedł do Zrealizowanego, wymienił z nim pozdrowienia, a kiedy kurtuazyjna i grzecznościowa rozmowa została zakończona, usiadł z boku i powiedział do Zrealizowanego:

„Wcześniej, dawno temu, bramiński uczeń Sonakayana podszedł do mnie i powiedział; 'Pustelnik Gotama zaleca zatrzymanie wszelkiego działania. Ale zalecając zatrzymanie wszelkiego działania, rekomenduje anihilację świata. Tego świata, panie, który ma działanie za swoją substancję, kontynuuje się przez podejmowanie działania'”.

„Nie przypominam sobie bym choć widział bramina Sonakayanę, braminie. Jak zatem mogła się odbyć taka dyskusja? Są braminie, te cztery rodzaje działania proklamowane przeze mnie, po tym jak sam je zrealizowałem z bezpośrednią wiedzą. Jakie cztery?

Jest ciemne działanie z ciemnym rezultatem, jest jasne działanie z jasnym rezultatem, jest ciemno-jasne działanie z ciemno-jasnym rezultatem i jest działanie, które nie jest ani jasne ani ciemne z ani jasnym ani ciemnym rezultatem, sprzyjające wyczerpaniu działania.

Czym jest ciemne działanie z ciemnym rezultatem? Tutaj ktoś wytwarza cielesne determinacje związane z udręką, wytwarza werbalne determinacje związane z udręką, wytwarza mentalne determinacje związane z udręką. Przez czynienie tego pojawia się w świecie z udręką. Kiedy tak się dzieje dręczące kontakty dotykają go. Będąc dotykany przez nie, czuje całkowicie bolesne uczucia, jak w przypadku istot w piekle. To nazywa się ciemnym działaniem z ciemnym rezultatem.

A co jest jasnym działaniem z jasnym rezultatem? Tutaj ktoś wytwarza cielesne determinacje nie związane z udręką, wytwarza werbalne determinacje nie związane z udręką, wytwarza mentalne determinacje nie związane z udręką. Przez czynienie tego pojawia się w świecie bez udręki. Kiedy tak się dzieje niedręczące kontakty dotykają go. Będąc dotykany przez nie, czuje całkowicie przyjemne uczucia, jak w przypadku Subhakinna, bogów Jaśniejącej Wspaniałości. To nazywa się jasnym działaniem z jasnym dojrzeniem.

A czym jest ciemno-jasne działanie z ciemno-jasnym rezultatem? Tutaj ktoś wytwarza cielesne determinacje związane z udręką i nie związane z udręką, wytwarza werbalne determinacje związane z udręką i nie związane z udręką, wytwarza mentalne determinacje związane z udręką i nie związane z udręką. Przez czynienie tego pojawia się w świecie z udręką i bez udręki. Kiedy tak się dzieje dręczące i niedręczące kontakty dotykają go. Będąc dotykany przez nie, czuje dręczące uczucia i niedręczące uczucia, jak w przypadku istot ludzkich, pewnych bogów i pewnych istot ze stanów deprywacji. To nazywa się ciemno-jasnym działaniem z ciemno-jasnym rezultatem.

A co jest ani-ciemnym-ani-jasnym działaniem z ani-ciemnym-ani-jasnym rezultatem prowadzącym do wyczerpania działania? Co do tych (trzech rodzajów działania) chęć zaniechania jakiegokolwiek rodzaju działania co ciemne z ciemnym rezultatem, chęć zaniechania jakiegokolwiek rodzaju działania co jasne z jasnym rezultatem, chęć zaniechania jakiegokolwiek rodzaju działania co ciemno-jasne z ciemno-jasnym rezultatem. To nazywa się ani-ciemnym-ani-jasnym działaniem z ani-ciemnym-ani-jasnym rezultatem prowadzącym do wyczerpania działania. Takie są cztery rodzaje działań ogłaszane przeze mnie wprost z bezpośredniej wiedzy".

AN IV, 237 fragment:

A co jest ani-ciemnym-ani-jasnym działaniem z ani-ciemnym-ani-jasnym rezultatem prowadzącym do wyczerpania działania? Właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, i właściwa koncentracja: to nazywa się ani-ciemnym-ani-jasnym działaniem z ani-ciemnym-ani-jasnym rezultatem prowadzącym do wyczerpania działania.

AN IV, 238 fragment: A co jest ani-ciemnym-ani-jasnym działaniem z ani-ciemnym-ani-jasnym rezultatem prowadzącym do wyczerpania działania? Uważność - czynnik przebudzenia, badanie Dhammy – czynnik przebudzenia, energia - czynnik przebudzenia, radość – czynnik przebudzenia, spokój – czynnik przebudzenia, koncentracja – czynnik przebudzenia, równowaga – czynnik przebudzenia: to nazywa się ani-ciemnym-ani-jasnym działaniem z ani-ciemnym-ani-jasnym rezultatem prowadzącym do wyczerpania działania.