Uczucia

 

Mnisi, są te trzy uczucia, jakie trzy? Przyjemne uczucie, bolesne uczucie, ani -bolesne-ani-przyjemne uczucie. Takie są te trzy uczucia".

Uczeń Buddy, uważny

Skoncentrowany, jasno postrzegający,

Rozumiejący uczucia

I powstanie uczuć,

Gdzie one ostatecznie znikają,

I ścieżkę prowadzącą do ich destrukcji.

Z destrukcją uczuć

Mnich jest bez głodu i w pełni wygaszony.

SN 36: 1

Mnisi, są te trzy uczucia, jakie trzy? Przyjemne uczucie, bolesne uczucie, ani-bolesne-ani-przyjemne uczucie. Dogłębne tendencje do pożądania powinny być porzucone odnośnie do przyjemnego uczucia. Dogłębne tendencje do awersji powinny być porzucone odnośnie do bolesnego uczucia. Dogłębne tendencje do ignorancji powinny być porzucone odnoście do ani-bolesnego-ani-przyjemnego uczucia.

Mnisi, kiedy mnich porzucił dogłębne tendencje do pożądania odnośnie przyjemnego uczucia, dogłębne tendencje do awersji odnośnie bolesnego uczucia, dogłębne tendencje do ignorancji odnośnie ani-bolesnego-ani-przyjemnego uczucia, wtedy jest nazywany mnichem bez dogłębnych tendencji, który widzi jasno. Odciął pragnienie, zniszczył pęta i z całkowitym przebiciem się przez wyobrażenie, doprowadził cierpienie do końca.

Kiedy doświadcza przyjemności,

Jeżeli nie rozumie uczucia,

Tendencja do pożądania jest obecna

U tego kto nie widzi ucieczki z uczucia.

Kiedy doświadcza bólu,

Jeżeli nie rozumie uczucia,

Tendencja do awersji jest obecna

U tego kto nie widzi ucieczki z uczucia.

Ten o Rozległej Mądrości nauczał

W odniesieniu do spokojnego uczucia,

Ani-bolesnego-ani-przyjemnego:

Jeżeli szuka rozmiłowania nawet w tym,

Wciąż nie jest wyzwolony z cierpienia.

Ale kiedy mnich, który jest pilny

Nie zaniedbujący jasnego pojmowania,

Wtedy ten mądry człowiek w pełni rozumie

Uczucia w ich kompletności

W pełni zrozumiawszy uczucia,

Jest bez skaz już w tym życiu.

Stojąc w Dhammie, z rozpadem ciała

Mistrz wiedzy nie może być rozpoznany.

SN 36: 3

Mnisi, kiedy niepouczony przeciętniak czyni twierdzenie: "W wielkim oceanie jest bezdenna głębia" czyni to twierdzenie o czymś co jest nie istniejące i nierzeczywiste. To, mnisi, jest raczej desygnacja na bolesne cielesne uczucia, mianowicie, "bezdenna głębia".

Kiedy niepouczony przeciętniak jest kontaktowany przez bolesne cielesne uczucie, żali się, smuci i lamentuje; płacze i bije się w piersi i staje się zaniepokojony. Jest on nazywany niepouczonym przeciętniakiem, który nie wyszedł z bezdennej głębi i nie uzyskał wsparcia dla stóp. Ale mnisi, kiedy pouczony szlachetny uczeń jest kontaktowany przez bolesne cielesne uczucie, nie żali się, nie smuci i nie lamentuje; nie płacze i nie bije się w piersi i nie staje się zaniepokojony. Jest on nazywany pouczonym szlachetnym uczniem, który wzniósł się z bezdennej głębi, który uzyskał wsparcie dla stóp.

Ten, kto nie umie znieść

Powstałych bolesnych uczuć

Bolesnych uczuć zagrażających życiu,

Który chwieje się gdy one go dotykają,

Słabeusz o małej sile,

Kto głośno płacze i zawodzi,

Nie wzniósł się on ponad bezdenną głębię

Ani też nie uzyskał wsparcia dla stóp.

Ale ten kto jest w stanie je znieść -

Bolesne powstałe uczucia,

Cielesne uczucia zagrażające życiu -

Który nie chwieje się gdy one go dotykają:

Wzniósł się on ponad bezdenną głębię,

Jak też uzyskał wsparcie dla stóp.

SN 36: 4

Mnisi, przyjemne uczucie powinno być widziane jako bolesne. Bolesne uczucie powinno być widziane jako drzazga; ani-bolesne-ani-przyjemne uczucie powinno być widziane jako nietrwałe. Mnisi, kiedy mnich (tak widzi) jest nazywany mnichem który widzi odpowiednio. Uciął pragnienie, zniszczył więzy i przez całkowite przebicie się przez wyobrażenie, zrealizował koniec cierpienia.

Ten kto zobaczył przyjemne uczucie jako bolesne,

I bolesne uczucie jako drzazgę,

Zobaczył jako nietrwałe spokojne uczucie,

Co ani-bolesne-ani-przyjemne,

Jest mnichem co widzi odpowiednio,

Jest tym kto w pełni rozumie uczucia.

W pełni zrozumiawszy uczucia

Jest on bez skaz jeszcze w tym życiu

Stojąc w Dhammie, z rozpadem ciała

Mistrz wiedzy nie może być rozpoznany.

SN 36: 5

Strzała

"Mnisi, niepouczony przeciętniak czuje przyjemne uczucie, bolesne uczucie i czuje i ani-bolesne-ani-przyjemne uczucie. Pouczony szlachetny uczeń także czuje przyjemne uczucie, bolesne uczucie i czuje i ani-bolesne-ani-przyjemne uczucie. Zatem, mnisi, jaka jest dystynkcja, odmienność, różnica pomiędzy pouczonym szlachetnym uczniem a niepouczonym przeciętniakiem?"

"Czcigodny panie, nasze nauczanie jest zakorzenione w Zrealizowanym, prowadzone przez Zrealizowanego, ma źródło w Zrealizowanym. Byłoby dobrze, gdyby Zrealizowany objaśnił znaczenie tego twierdzenia. Usłyszawszy je od niego, mnisi je zapamiętają".

"Zatem słuchajcie i bacznie uważajcie na to co powiem, mnisi". "Tak, czcigodny panie" odpowiedzieli mnisi. Zrealizowany rzekł to:

"Mnisi, kiedy niepouczony przeciętniak jest kontaktowany przez bolesne uczucie, żali się, smuci i lamentuje; płacze i bije się w piersi i staje się zaniepokojony. Czuje dwa uczucia - cielesne uczucie to jedno i mentalne uczucie to drugie. Załóżmy że trafiono by kogoś strzałą i zaraz po tym trafiono by go drugą strzałą, i tak człowiek ten czułby uczucie powodowane przez dwie strzały. Tak też, kiedy niepouczony przeciętniak jest kontaktowany przez bolesne uczucie, żali się, smuci i lamentuje; płacze i bije się w piersi i staje się zaniepokojony. Czuje dwa uczucia - cielesne uczucie to jedno i mentalne uczucie to drugie.

Będąc kontaktowany przez to samo bolesne uczucie, odczuwa wobec niego awersję. Kiedy odczuwa awersję wobec bolesnego uczucia, dogłębne tendencje do awersji wobec bolesnego uczucia zalegają pod tym. Będąc kontaktowanym przez bolesne uczucie, szuka rozmiłowania w zmysłowej przyjemności. Z jakiego powodu? Ponieważ niepouczony przeciętniak nie zna żadnej innej ucieczki od bolesnego uczucia, niż zmysłowe przyjemności. Kiedy szuka rozmiłowania w zmysłowych przyjemnościach, dogłębne tendencje do pożądania wobec przyjemnego uczucia zalegają pod tym. Nie rozumie on jakim to rzeczywiście jest, powstanie i zanik, gratyfikacja i niebezpieczeństwo w przypadku tych uczuć. Kiedy nie rozumie tych rzeczy, dogłębne tendencje do ignorancji odnośnie ani-bolesnego-ani-przyjemnego uczucia zalegają pod tym.

Jeżeli czuje przyjemne uczucie, czuje je przywiązany. Jeżeli czuje bolesne uczucie, czuje je przywiązany. Jeżeli czuje ani-bolesne-ani-przyjemne uczucie, czuje je przywiązany. Mnisi, powiadam, że jest on nazywany niepouczonym przeciętniakiem który jest przywiązany do narodzin, starości i śmierci; który jest przywiązany do żalu, płaczu, bólu, smutku i rozpaczy; który jest przywiązany do cierpienia.

Mnisi, kiedy pouczony szlachetny uczeń jest kontaktowany przez bolesne uczucie, nie żali się, nie smuci i nie lamentuje; nie płacze i nie bije się w piersi i nie staje się zaniepokojony. Czuje jedno uczucie - cielesne uczucie, bez mentalnego uczucia. Załóżmy że trafiono by kogoś strzałą i po tym już nie trafiono by go drugą strzałą, i tak człowiek ten czułby uczucie powodowane przez jedną strzałę. Tak też, kiedy pouczony szlachetny uczeń jest kontaktowany przez bolesne uczucie, nie żali się, nie smuci i nie lamentuje; nie płacze i nie bije się w piersi i nie staje się zaniepokojony. Czuje jedno uczucie - cielesne uczucie, bez mentalnego uczucia.

Będąc kontaktowany przez to samo bolesne uczucie, nie odczuwa wobec niego awersji. Kiedy nie odczuwa awersji wobec bolesnego uczucia, dogłębne tendencje do awersji wobec bolesnego uczucia nie zalegają pod tym. Będąc kontaktowanym przez bolesne uczucie, nie szuka rozmiłowania w zmysłowej przyjemności. Z jakiego powodu? Ponieważ pouczony szlachetny uczeń zna inną ucieczkę od bolesnego uczucia, niż zmysłowe przyjemności. A skoro nie szuka rozmiłowania w zmysłowych przyjemnościach, dogłębne tendencje do pożądania wobec przyjemnego uczucia nie zalegają pod tym. Rozumie on jakim to rzeczywiście jest, powstanie i zanik, gratyfikacja i niebezpieczeństwo w przypadku tych uczuć. Kiedy rozumie te rzeczy, dogłębne tendencje do ignorancji odnośnie ani-bolesnego-ani-przyjemnego uczucia nie zalegają pod tym.

Jeżeli czuje przyjemne uczucie, czuje je oderwany. Jeżeli czuje bolesne uczucie, czuje je oderwany Jeżeli czuje ani-bolesne-ani-przyjemne uczucie, czuje je oderwany. Mnisi, powiadam, że jest on nazywany pouczonym szlachetnym uczniem który jest oderwany do narodzin, starości i śmierci; który jest oderwany od żalu, płaczu, bólu, smutku i rozpaczy; który jest oderwany od cierpienia.

Mądry, uczony, nie czuje

Przyjemnego uczucia i bolesnego (mentalnego uczucia).

To jest wielka różnica pomiędzy

Mądrym i przeciętniakiem.

Gdyż dla uczonego, który pojął Dhammę,

Który widzi jasno ten świat i następny,

Rzeczy pożądane przez innych nie prowokują jego umysłu,

Wobec niepożądanych nie ma awersji.

Dla niego atrakcja i odpychanie już dłużej nie istnieją;

Obie zostały wygaszone, doprowadzone do końca.

Znając wolny od splamień, stan wolny od żalu,

Przekraczający istnienie rozumie odpowiednio

SN 36: 6