AN X, 44

Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Kusinara, w ofiarnym lesie. Tam Zrealizowany odezwał się do mnichów tak: „Mnisi!” „Czcigodny panie”, odpowiedzieli ci mnisi. Zrealizowany rzekł to:

„Mnisi, mnich który chce zganić inną osobę, powinien wpierw przeegzaminować siebie w odniesieniu do pięciu rzeczy i ustanowić u siebie pięć rzeczy, zanim zgani inną osobę. W odniesieniu do jakich pięciu rzeczy mnich powinien się przeegzaminować?

Mnisi, mnich który chce zganić inną osobę, powinien wpierw przeegzaminować siebie w ten sposób: 'Czy moje cielesne zachowanie jest czyste? Czy posiadam cielesne zachowanie które jest czyste, bezbłędne i nienaganne? Czy ta cecha istnieje u mnie czy też nie?' Jeżeli cielesne zachowanie mnicha jest nieczyste, i nie posiada on cielesnego zachowania które jest czyste, bezbłędne i nienaganne, będą tacy którzy powiedzą mu: 'Proszę wpierw trenuj cieleśnie siebie'. Będą tacy, którzy mu to powiedzą.

I znów, mnich który chce zganić inną osobę, powinien wpierw przeegzaminować siebie w ten sposób: 'Czy moje werbalne zachowanie jest czyste? Czy posiadam werbalne zachowanie które jest czyste, bezbłędne i nienaganne? Czy ta cecha istnieje u mnie czy też nie?' Jeżeli werbalne zachowanie mnicha jest nieczyste, i nie posiada on werbalnego zachowania które jest czyste, bezbłędne i nienaganne, będą tacy którzy powiedzą mu: 'Proszę wpierw trenuj werbalnie siebie'. Będą tacy, którzy mu to powiedzą.

I znów, mnich który chce zganić inną osobę, powinien wpierw przeegzaminować siebie w ten sposób: 'Czy ustanowiłem umysł przyjazności bez resentymentu wobec moich kolegów mnichów? Czy ta cecha istnieje u mnie czy też nie?' Jeżeli mnich nie ustanowił umysłu przyjazności bez resentymentu wobec swych kolegów mnichów, będą tacy którzy powiedzą mu: 'Proszę wpierw ustanów umysł przyjazności bez resentymentu wobec swych kolegów mnichów'. Będą tacy, którzy mu to powiedzą.

I znów, mnich który chce zganić inną osobę, powinien wpierw przeegzaminować siebie w ten sposób: 'Czy jestem uczony, i czy pamiętam i zachowuję to czego się nauczyłem? Czy nauczyłem się wiele z tych nauk co dobre na początku, dobre w środku, dobre na końcu, o właściwym znaczeniu i frazie, które proklamują doskonale pełne i czyste święte życie? Czy zachowałem je w umyśle, wyrecytowałem werbalnie, mentalnie przebadałem i spenetrowałem je dobrze przez pogląd? Czy ta cecha istnieje u mnie czy też nie?' Jeżeli mnich nie jest uczony i nie zapamiętał i nie zachował to czego się nauczył, nie jest wielce uczony w tych naukach co dobre na początku, dobre w środku, dobre na końcu, o właściwym znaczeniu i frazie, które proklamują doskonale pełne czyste święte życie. Nie zachował ich w umyśle, nie wyrecytował werbalnie, mentalnie nie przebadał i nie spenetrował ich dobrze przez pogląd, będą tacy którzy powiedzą mu: 'Proszę wpierw się dokształć w przekazie Dhammy'. Będą tacy, którzy mu to powiedzą.

I znów, mnich który chce zganić inną osobę, powinien wpierw przeegzaminować siebie w ten sposób: 'Czy obie Patimokkhy zostały dobrze mi przekazane w szczegółach, dobrze przeanalizowane, dobrze opanowane, dobrze określone w terminach reguł i ich szczegółowych wyjaśnieniach? Czy ta cecha istnieje u mnie czy też nie?' Jeżeli obie Patimokkhy nie zostały dobrze mu przekazane w szczegółach, dobrze przeanalizowane, dobrze opanowane, dobrze określone w terminach reguł i ich szczegółowych wyjaśnieniach, i jeżeli, gdy zapytany: 'Gdzie Zrealizowany to oznajmił?', nie będzie w stanie odpowiedzieć, będą tacy którzy powiedzą mu: 'Proszę wpierw naucz się Dyscypliny'. Będą tacy, którzy mu to powiedzą.

To w odniesieniu do tych pięciu rzeczy, powinien się przeegzaminować.

A w jakich pięciu rzeczach powinien się ustanowić? [Powinien rozważyć]: 'Będę mówił w odpowiednim czasie, nie w nieodpowiednim czasie; będę mówił zgodnie z prawdą, nie fałszywie; będę mówił łagodnie, nie ostro; będę mówił w korzystny sposób, nie w krzywdzący sposób; będę mówił z przyjaznym umysłem, nie podczas odczuwania nienawiści'. Takie jest te pięć rzeczy, w których powinien się ustanowić.

Mnisi, mnich który chce zganić inną osobę, powinien wpierw przeegzaminować siebie w odniesieniu do tych pięciu rzeczy i ustanowić u siebie te pięć rzeczy, zanim zgani inną osobę”.