AN IX, 37

Przy pewnej okazji czcigodny Ananda mieszkał w Kosambi w Parku Ghosity. Tam czcigodny Ananda odezwał się do mnichów tak: „Przyjaciele mnisi!” „Przyjacielu”, odpowiedzieli tamci mnisi. Czcigodny Anando powiedział to:

„To niesamowite i cudowne, przyjaciele, że Zrealizowany, Arahat, Doskonale Przebudzony, który wie i widzi, odkrył pośrodku zamkniętego osiągnięcie otwierające: dla oczyszczenia istot, dla przezwyciężenia żalu i płaczu, dla przeminięcia bólu i smutku, dla osiągnięcia metody, dla realizacji wygaszenia. Samo oko, jak również te materialne formy będą obecne, a jednak mnich nie będzie doświadczał tej bazy. Samo ucho, jak również te dźwięki będą obecne, a jednak mnich nie będzie doświadczał tej bazy. Sam nos, jak również te zapachy będą obecne, a jednak mnich nie będzie doświadczał tej bazy. Sam język, jak również te smaki będą obecne, a jednak mnich nie będzie doświadczał tej bazy. Samo ciało, jak również te dotyki będą obecne, a jednak mnich nie będzie doświadczał tej bazy”.

Kiedy to zostało powiedziane, czcigodny Udayi powiedział do czcigodnego Anandy: „Czy to gdy jest faktycznie postrzegającym, bądź też gdy jest niepostrzegającym, mnich nie doświadcza tej bazy?”

„To gdy jest faktycznie postrzegającym, przyjacielu, mnich nie doświadcza tej bazy, nie gdy jest niepostrzegającym”. „Ale przyjacielu, czego jest postrzegającym, kiedy nie doświadcza tej bazy?”

„Tu, przyjacielu, z całkowitym przekroczeniem percepcji materialnych form, z odejściem percepcji zmysłowych bodźców, przez nie skierowanie uwagi na percepcję różnorodności, [postrzegając] 'przestrzeń jest nieskończona', mnich wkracza i trwa w bazie nieskończonej przestrzeni. Kiedy jest tak postrzegającym, nie doświadcza tej bazy.

I znów, przyjacielu, z całkowitym przekroczeniem bazy nieskończonej przestrzeni [postrzegając] 'świadomość jest nieskończona', mnich wkracza i trwa w bazie nieskończonej świadomości. Kiedy jest tak postrzegającym, nie doświadcza tej bazy.

I znów, przyjacielu, z całkowitym przekroczeniem bazy nieskończonej świadomości [postrzegając] 'tu nic nie ma', mnich wkracza i trwa w bazie nicości. Kiedy jest tak postrzegającym, nie doświadcza tej bazy.

Pewnego razu, przyjacielu, mieszkałem w Saketa w Parku Jeleni w Gaju Anjana. Wtedy mniszka Jatilagahiya podeszła do mnie, oddala mi hołd, stanęła z boku i powiedziała: 'Czcigodny Anando, ta koncentracja co nie skłania się naprzód ani nie zwraca w tył, i co nie jest wiedziona ani kontrolowana przez siłowe wyparcie – przez będącym wyzwolonym, jest stabilny, będąc stabilnym, jest zadowolonym; będąc zadowolonym, nie jest zaniepokojony. Czcigodny Anando, co Zrealizowany mówi o owocu tej koncentracji?'

Kiedy spytała mnie o to, odpowiedziałem: 'Siostro, ta koncentracja co nie skłania się naprzód ani nie zwraca w tył, i co nie jest wiedziona ani kontrolowana przez siłowe wyparcie – przez będącym wyzwolonym, jest stabilny, będąc stabilnym, jest zadowolonym; będąc zadowolonym, nie jest zaniepokojony – Zrealizowany powiedział o tej koncentracji, że ma finałową wiedzę, za swój owoc'.

Również, kiedy jest w taki sposób postrzegającym, przyjacielu, nie doświadcza tej bazy”.