A III, 70 Uposatha

Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Savatthi w Pałacu Miragamaty we Wschodnim Parku. Wtedy, Visakha Migaramata, w dniu uposatha, podeszła do Zrealizowanego, złożyła mu hołd, i usiadła z boku. Wtedy Zrealizowany powiedział do niej: „Dlaczego Visakho, przyszłaś tu pośrodku dnia?” „Dzisiaj, czcigodny panie, obserwuję uposathę”. „Visakho, są trzy rodzaje uposathy, jakie trzy? Uposatha pasterzy, uposatha Nighantów i uposatha szlachetnych.

A jak, Visakho, jest obserwowana uposatha pasterzy? Załóżmy, Visakho, że wieczorem pasterze zwracają krowy ich właścicielom. Myślą w ten sposób: 'Dzisiaj krowy pasły się w takim a takim miejscu i piły wodę w takim a takim miejscu. Jutro krowy będą pasły się w takim a takim miejscu i będą piły wodę w takim a takim miejscu. 'Tak też, ktoś tutaj, obserwujący uposatha, myśli w ten sposób: 'Dziś zjadłem takie a takie jedzenie, dziś zjadłem posiłek tego a tego rodzaju. Jutro będę jadł takie a takie jedzenie, jutro zjem posiłek tego a tego rodzaju'. I tak spędza dzień z chciwością i pożądliwością obecnymi w jego umyśle. To w taki sposób obserwowana jest uposatha pasterzy. Uposatha pasterzy, tak obserwowana, nie jest o wielkim owocu i korzyści, ani też nie jest nadzwyczajnie jasna ani ekspansywna.

A jak, Visakho, jest obserwowana uposatha Nighantów? Są pustelnicy nazywani Nighantami. Zachęcają oni swych wyznawców w taki sposób: 'Chodźcie, dobrzy ludzie, odłóżcie kij wobec żywych istot mieszkających w odległości dalszej niż sto yojanów, na wschodzie. Odłóżcie kij wobec żywych istot mieszkających w odległości dalszej niż sto yojanów, na zachodzie. Odłóżcie kij wobec żywych istot mieszkających w odległości dalszej niż sto yojanów, na północy. Odłóżcie kij wobec żywych istot mieszkających w odległości dalszej niż sto yojanów, na południu.

W taki sposób zachęcają ich do okazywania sympatii i współczucia wobec pewnych żywych istot, ale nie do innych.

W dniu uposatha, zachęcają swych wyznawców w taki sposób: 'Chodźcie, dobrzy ludzie, odkładając na bok wszelkie ubranie, recytujcie: 'Nie jestem nigdzie należącym do nikogo, ani nie ma niczego w żadnym miejscu, co jest moje'. Jednakże, jego rodzice wiedzą: 'To mój syn'. I on wie: 'To moi rodzice'. Jego żona i dzieci wiedzą: 'To nasz wspierający'. I on wie: 'To moja żona i dzieci'. I jego niewolnicy, pracownicy i służący wiedzą: 'To nasz mistrz'. I on wie: 'To moi niewolnicy, pracownicy i służący '.

W taki sposób, w sytuacji gdzie powinni być zachęcani do prawdomówności [Nighantowie] zachęcają ich do fałszywej mowy. To, powiadam, jest fałszywa mowa. Kiedy noc mija, używa on posiadłości, które nie zostały dane. To, powiadam, jest zabieranie tego, co nie zostało dane. To w taki sposób, jest obserwowana uposatha Nighantów. Uposatha Nighantów, tak obserwowana, nie jest o wielkim owocu i korzyści, ani też nie jest nadzwyczajnie jasna ani ekspansywna.

A jak, Visakho, jest obserwowana uposatha szlachetnych? Skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina Tathagatę w taki sposób: 'Zrealizowany jest arahatem, doskonale przebudzonym, spełnionym w prawdziwej wiedzy i prowadzeniu się, pomyślnym, znawcą światów, nieprzewyższonym przywódcą osób do opanowania, nauczycielem bogów i ludzi, Przebudzonym, Zrealizowanym'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina Tathagatę, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane w taki sam sposób jak czyjaś głowa, gdy brudna, jest oczyszczana przez wysiłek.

A jak, Visakho, czyści się brudną głowę, za pomocą wysiłku? Używając czyszczącej pasty, gliny, wody, i odpowiedniego osobistego wysiłku. Tak też, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina Tathagatę w taki sposób: 'Zrealizowany jest arahatem, doskonale przebudzonym, spełnionym w prawdziwej wiedzy i prowadzeniu się, pomyślnym, znawcą światów, nieprzewyższonym przywódcą osób do opanowania, nauczycielem bogów i ludzi, Przebudzonym, Zrealizowanym'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina tak Tathagatę, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane.

Jest on nazywany szlachetnym uczniem, który obserwuje uposathę Brahmy, który trwa wraz z Brahmą, i to przez rekolekcję Brahmy, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane. To w ten sposób, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek.

Skalany umysł, Visakho, jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina Dhammę, w taki sposób: 'Dhamma jest dobrze wyłożona przez Zrealizowanego, widzialna tutaj i teraz a nie (po upływie czasu) zapraszająca do wglądu, naprowadzająca, doświadczana przez mądrych dla każdego osobiście'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina Dhammę, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane w taki sam sposób, jak czyjeś ciało gdy brudne, jest oczyszczane przez wysiłek.

A jak, Visakho, czyści się brudne ciało, za pomocą wysiłku? Używając szczotki do kąpieli, mydła, wody i odpowiedniego osobistego wysiłku. Tak też, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina Dhammę, w taki sposób: 'Dhamma jest dobrze wyłożona przez Zrealizowanego, widzialna tutaj i teraz a nie (po upływie czasu) zapraszająca do wglądu, naprowadzająca, doświadczana przez mądrych dla każdego osobiście'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina Dhammę, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane.

Jest on nazywany szlachetnym uczniem, który obserwuje uposathę Dhammy, który trwa wraz z Dhammą, i to przez rekolekcję Dhammy, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane. To w ten sposób, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek.

Skalany umysł, Visakho, jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina Zgromadzenie, w taki sposób: 'Zgromadzenie uczniów Zrealizowanego praktykuje w dobry sposób, praktykuje w uczciwy sposób, praktykuje w prawdziwy sposób, praktykuje w odpowiedni sposób; mianowicie, cztery pary osób, osiem typów jednostek – to Zgromadzenie uczniów Zrealizowanego jest godne darów, godne gościnności, godne podarunków, godne ukłonu z szacunkiem, nieprzewyższone pole zasług dla świata'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina Zgromadzenie, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane w taki sam sposób, jak brudne ubranie jest oczyszczane przez wysiłek.

A jak, Visakho, czyści brudne ubranie, za pomocą wysiłku? Używając gorąca, proszku czyszczącego, krowiego łajna, wody i odpowiedniego osobistego wysiłku. Tak też, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina Zgromadzenie, w taki sposób: 'Zgromadzenie uczniów Zrealizowanego praktykuje w dobry sposób, praktykuje w uczciwy sposób, praktykuje w prawdziwy sposób, praktykuje w odpowiedni sposób; mianowicie, cztery pary osób, osiem typów jednostek – to Zgromadzenie uczniów Zrealizowanego jest godne darów, godne gościnności, godne podarunków, godne ukłonu z szacunkiem, nieprzewyższone pole zasług dla świata'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina Zgromadzenie, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane.

Jest on nazywany szlachetnym uczniem, który obserwuje uposathę Zgromadzenia, który trwa wraz ze Zgromadzeniem, i to przez rekolekcję Zgromadzenia, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane. To w ten sposób, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek.

Skalany umysł, Visakho, jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina swoje własne moralne zachowanie jako niezłomne, niezdarte, nienaganne, niezagmatwane, uwalniające, chwalone przez mądrych, wolne od chciwości, wiodące do koncentracji'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina swoje własne moralne zachowanie

jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane, w taki sam sposób, jak brudne zwierciadło jest oczyszczane przez wysiłek.

A jak, Visakho, czyści brudne zwierciadło jest oczyszczane za pomocą wysiłku? Używając oleju, popiołów, płótna, i odpowiedniego osobistego wysiłku. Tak też, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho, szlachetny uczeń wspomina swoje własne moralne zachowanie jako niezłomne, niezdarte, nienaganne, niezagmatwane, uwalniające, chwalone przez mądrych, wolne od chciwości, wiodące do koncentracji. Kiedy szlachetny uczeń wspomina swoje własne moralne zachowanie, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane.

Jest on nazywany szlachetnym uczniem, który obserwuje uposathę moralnego zachowania, który trwa wraz z moralnym zachowaniem, i to przez rekolekcję moralnego zachowania, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane. To w ten sposób, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek.

Skalany umysł, Visakho, jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina bogów w taki sposób: 'Są bogowie Czterech Wielkich Króli, bogowie Tavatimsa, bogowie Yama, bogowie Tusita, bogowie rozmiłowani w kreacji, bogowie kontrolujący kreacje innych, bogowie towarzystwa Brahmy, i są wciąż jeszcze wyżsi bogowie. Ja także mam taką wiarę jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką moralność jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką uczoność jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką szczodrość jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką mądrość jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina wiarę, moralność, uczoność, szczodrość i mądrość u siebie i u tych bogów, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane.

Jest on nazywany szlachetnym uczniem, który obserwuje uposathę bogów, który trwa wraz z bogami i to przez rekolekcję bogów, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane w taki sam sposób, jak nieczyste złoto jest oczyszczane przez wysiłek.

A jak, Visakho, nieczyste złoto jest oczyszczane przez wysiłek? Używając paleniska, soli, czerwonego talku, miechów i szczypiec i odpowiedniego osobistego wysiłku. Tak też, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek. A jak skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek? Tu Visakho szlachetny uczeń wspomina bogów w taki sposób: 'Są bogowie Czterech Wielkich Króli, bogowie Tavatimsa, bogowie Yama, bogowie Tusita, bogowie rozmiłowani w kreacji, bogowie kontrolujący to co zostało stworzone przez innych, bogowie towarzystwa Brahmy, i są wciąż jeszcze wyżsi bogowie. Ja także mam taką wiarę jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką wiarę jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką moralność jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką uczoność jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką szczodrość jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam. Ja także mam taką mądrość jaką posiadali ci bogowie, z powodu której, kiedy przeminęli w tym miejscu, odrodzili się tam'. Kiedy szlachetny uczeń wspomina wiarę, moralność, uczoność, szczodrość i mądrość u siebie i u tych bogów, jego umysł staje się spokojny, powstaje radość, i skalania umysłu są porzucane. To w ten sposób, skalany umysł jest oczyszczany przez wysiłek.

Ten szlachetny uczeń, Visakho, rozważa tak: 'tak długo jak żyją, arahaci porzucili i powstrzymują się od niszczenia życia; z odłożonym kijem i bronią, sumienni i uprzejmi, trwają współczując wszystkim żywym istotom. Dzisiaj, przez tą noc i dzień, ja także porzucę i będę się powstrzymywał od niszczenia życia; z odłożonym kijem i bronią, sumienny i uprzejmy, trwając we współczuciu dla wszystkich żywych istot. Będę naśladował arahatów w tym aspekcie i uposatha będzie przeze mnie obserwowana.

Tak długo jak żyją, arahaci porzucili i powstrzymują się od zabierania tego co nie dane; biorą tylko to co dane, oczekują tylko tego co dane, i są o uczciwym sercu, wolni od kradzieży. Dzisiaj, przez tą noc i dzień, ja także porzucę i będę się powstrzymywał od zabierania tego co nie dane; będę akceptował tylko to co dane, oczekując tylko tego co dane, i będę o uczciwym sercu, wolny od kradzieży. Będę naśladował arahatów w tym aspekcie i uposatha będzie przeze mnie obserwowana.

Tak długo jak żyją, arahaci porzucili aktywność seksualną, i zachowują celibat, żyjąc osobno, powstrzymując się od stosunku seksualnego, praktyki zwykłych ludzi. Dzisiaj, przez tą noc i dzień, ja także porzucę aktywność seksualną, i zachowam celibat, żyjąc osobno, powstrzymując się od stosunku seksualnego, praktyki zwykłych ludzi. Będę naśladował arahatów w tym aspekcie i uposatha będzie przeze mnie obserwowana.

Tak długo jak żyją, arahaci porzucili i powstrzymują się od fałszywej mowy, mówią prawdę, są przywiązani do prawdy; są godni zaufania i rzetelni, nie zwodzącymi tego świata. Dzisiaj, przez tą noc i dzień, ja także porzucę i będę się powstrzymywał się od fałszywej mowy, mówiąc prawdę, będąc przywiązanym do prawdy; będę godny zaufania i rzetelny, nie zwodzącym tego świata. Będę naśladował arahatów w tym aspekcie i uposatha będzie przeze mnie obserwowana.

Tak długo jak żyją, arahaci porzucili i powstrzymują się od likierów, wina, i środków odurzających, podstaw dla braku uważności. Dzisiaj, przez tą noc i dzień, ja także porzucę i będę się powstrzymywał się od likierów, wina, i środków odurzających, podstaw dla braku uważności. Będę naśladował arahatów w tym aspekcie i uposatha będzie przeze mnie obserwowana.

Tak długo jak żyją, arahaci jedzą raz dziennie, powstrzymując się od jedzenia nocą i od jedzenia poza odpowiednim czasem. Dzisiaj, przez tą noc i dzień, ja także będę jadł raz dziennie, powstrzymując się od jedzenia nocą i od jedzenia poza odpowiednim czasem. Będę naśladował arahatów w tym aspekcie i uposatha będzie przeze mnie obserwowana.

Tak długo jak żyją, arahaci powstrzymują się od tańczenia i śpiewania, muzyki i nieodpowiednich widowisk, i od ozdabiania i upiększania ciała przez noszenie girland, używania perfum i stosowania maści. Dzisiaj, przez tą noc i dzień, ja także będę się powstrzymywał od tańczenia i śpiewania, muzyki i nieodpowiednich widowisk, i od ozdabiania i upiększania ciała przez noszenie girland, używania perfum i stosowania maści. Będę naśladował arahatów w tym aspekcie i uposatha będzie przeze mnie obserwowana.

Tak długo jak żyją, arahaci porzucili i powstrzymują się od używania wysokich i luksusowych łóżek, kładąc się na niskich miejscach odpoczynku, albo na małym łóżku, albo na słomianej macie. Dzisiaj, przez tą noc i dzień, ja także porzucę i będę się powstrzymywał od używania wysokich i luksusowych łóżek, kładąc się na niskich miejscach odpoczynku, albo na małym łóżku, albo na słomianej macie. Będę naśladował arahatów w tym aspekcie i uposatha będzie przeze mnie obserwowana'.

To w ten sposób, Visakho, obserwowana jest uposatha szlachetnych. Kiedy ktoś obserwuje uposathę na sposób szlachetnych, jest to o wielkim owocu i korzyści, nadzwyczajnie jasne i ekspansywne.

W jakim zakresie jest to o wielkim owocu i korzyści? W jakim zakresie jest to nadzwyczaj jasne i ekspansywne? Załóżmy, Visakho, że ktoś sprawowałby władzę i królował nad tymi szesnastoma krajami obfitującymi w te siedem cennych substancji, to jest krajem Angan, Magadhan, Kasiów, Kosalan, Vajjiów, Mallów, Cetiów, Vangan, Kurów, Pancalów, Macchas, Surasenów, Assaków, Avantów, Gandharan i Kambodjów: to nie byłoby warte szesnastej części obserwancji uposatha, kompletnej w tych ośmiu czynnikach. Z jakiego powodu? Ponieważ ludzkie królowanie jest ubogie w porównaniu z niebiańskim szczęściem.

Dla bogów Czterech Wielkich Króli, pojedyncza noc i dzień jest odpowiednikiem pięćdziesięciu ludzkich lat; trzydzieści takich dni tworzy miesiąc, a dwanaście takich miesięcy składa się na rok. Okres życia tych bogów czterech Wielkich Króli, to sto pięćdziesiąt takich niebiańskich lat. Jest możliwe, Visakho, że kobieta czy mężczyzna tutaj, który obserwuje uposatha kompletną w te osiem czynników, po rozpadzie ciała, po śmierci, odrodzi się wśród bogów Czterech Wielkich Króli. To w odniesieniu do tego, powiedziałem, że ludzkie królowanie jest ubogie w porównaniu z niebiańskim szczęściem.

Dla bogów Yamy, pojedyncza noc i dzień jest odpowiednikiem dwustu ludzkich lat; trzydzieści takich dni tworzy miesiąc, a dwanaście takich miesięcy składa się na rok. Okres życia tych bogów Yamy, to dwa tysiące takich niebiańskich lat. Jest możliwe, Visakho, że kobieta czy mężczyzna tutaj, który obserwuje uposatha kompletną w te osiem czynników, po rozpadzie ciała, po śmierci, odrodzi się wśród bogów Yamy. To w odniesieniu do tego, powiedziałem, że ludzkie królowanie jest ubogie w porównaniu z niebiańskim szczęściem.

Dla bogów Tusita, pojedyncza noc i dzień jest odpowiednikiem czterystu ludzkich lat; trzydzieści takich dni tworzy miesiąc, a dwanaście takich miesięcy składa się na rok. Okres życia tych bogów Tusita, to cztery tysiące takich niebiańskich lat. Jest możliwe, Visakho, że kobieta czy mężczyzna tutaj, który obserwuje uposatha kompletną w te osiem czynników, po rozpadzie ciała, po śmierci, odrodzi się wśród bogów Tusita. To w odniesieniu do tego, powiedziałem, że ludzkie królowanie jest ubogie w porównaniu z niebiańskim szczęściem.

Dla bogów rozmiłowanych w kreacji, pojedyncza noc i dzień jest odpowiednikiem ośmiuset ludzkich lat; trzydzieści takich dni tworzy miesiąc, a dwanaście takich miesięcy składa się na rok. Okres życia tych bogów rozmiłowanych w kreacji, to osiem tysięcy takich niebiańskich lat. Jest możliwe, Visakho, że kobieta czy mężczyzna tutaj, który obserwuje uposatha kompletną w te osiem czynników, po rozpadzie ciała, po śmierci, odrodzi się wśród bogów rozmiłowanych w kreacji. To w odniesieniu do tego, powiedziałem, że ludzkie królowanie jest ubogie w porównaniu z niebiańskim szczęściem.

Dla bogów sprawujących kontrolę nad kreacjami innych, pojedyncza noc i dzień jest odpowiednikiem tysiąca sześciuset ludzkich lat; trzydzieści takich dni tworzy miesiąc, a dwanaście takich miesięcy składa się na rok. Okres życia tych bogów rozmiłowanych w kreacji, to szesnaście tysięcy takich niebiańskich lat. Jest możliwe, Visakho, że kobieta czy mężczyzna tutaj, który obserwuje uposatha kompletną w te osiem czynników, po rozpadzie ciała, po śmierci, odrodzi się wśród bogów rozmiłowanych w kreacji. To w odniesieniu do tego, powiedziałem, że ludzkie królowanie jest ubogie w porównaniu z niebiańskim szczęściem.

Nie powinien zabijać istot czy zabierać tego co nie dane;

nie powinien mówić nieprawdy czy pić alkoholu,

powinien powstrzymać się od aktywności seksualnej, od nieczystości;

nie powinien jeść w nocy i o nieodpowiedniej porze.

Nie powinien nosić girland czy stosować maści;

powinien spać na niskim łóżku czy słomianej macie czy ziemi;

to, powiadają, jest uposatha złożona z ośmiu czynników,

proklamowana przez Buddę,

który osiągnął konie cierpienia.

Tak daleko jak krąży księżyc i słońce,

jaśniejąc, o pięknym widoku,

usuwając mrok, poruszając się po firmamencie,

lśniąc na niebie, oświetlając strony świata.

Jakiekolwiek bogactwo istnieje w tej sferze -

perły, diamenty i wspaniale beryle

górskie złoto

i złoto nazywane hataka -

wszystko to nie jest warte szesnastej części

uposathy, kompletnej w ośmiu czynnikach,

tak jak gwiazdy nie dorównują

promieniowaniu księżyca.

Dlatego też, cnotliwa kobieta czy mężczyzna,

po obserwancji uposatha kompletnej w osiem czynników

i uczyniwszy zasługi tworzące szczęście,

idą nienaganni do niebiańskiego stanu.