Tathagata jak ocean

Kiedy umysł mnicha jest wyzwolony w ten sposób, Mistrzu Gotama, gdzie pojawia się on ponownie (po śmierci)? - Vaccha, (zwrot) "pojawia się ponownie" nie ma tu zastosowania. - Zatem, Mistrzu Gotama, nie pojawia się on ponownie?  

- Vaccha, (zwrot) "nie pojawia się ponownie" nie ma tu zastosowania. - Zatem Mistrzu Gotama, zarówno się pojawia ponownie jak i nie pojawia się ponownie? - Vaccha, (zwrot) "zarówno się pojawia ponownie jak i nie pojawia się ponownie" nie ma tu zastosowania. - Zatem, Mistrzu Gotama, ani się pojawia ponownie ani nie pojawia ponownie? - Vaccha, (zwrot) "ani się pojawia ponownie ani nie pojawia ponownie" nie ma tu zastosowania. 

-Mistrz Gotama po otrzymaniu każdego z tych pytań odpowiada, że nie ma ono zastosowania. Tu Mistrzu Gotama, popadłem w niewiedzę i pomieszanie i ta ilość zaufania jaką darzyłem Mistrza Gotamę z uwagi ma poprzednie rozmowy, zupełnie zniknęła.

-Dość twojej niewiedzy i twojego pomieszania, Vaccha. Ta Dhamma jest głęboka, trudna do zobaczenia i trudna do odkrycia. To najspokojniejszy i nadrzędny cel ze wszystkich, nieosiągalny przez samo rozumowanie, subtelny, dla doświadczenia przez ludzi mądrych. Poznanie jej jest trudne dla ciebie, mającego inne poglądy, inny wybór, inne preferencje, gdy twój trening jest inny, gdy twój nauczyciel doktryny jest inny. Dlatego w odpowiedzi zadam ci pytanie. Odpowiedz jak uważasz. Jak ci się wydaje, Vaccha, załóżmy. że przed tobą paliłby się ogień, czy wiedziałbyś: "ogień pali się przede mną?" - Tak, czcigodny panie. -Vaccha, gdyby ktoś spytał cię tak: "Od czego ten płonący ogień zależy?" - Tak zapytany, Mistrzu Gotama odpowiem: "Ten ogień palący się przede mną, płonie zależnie od trawy i patyków". - Gdyby ogień palący się przed tobą wygasł, czy wiedziałbyś tak: "Ogień palący się przede mną wygasł?" "Tak, czcigodny panie". - Gdyby ktoś spytał cię; "W jakim kierunku wygasły ogień się udał, na wschód, zachód, północ, czy południe?" Tak zapytany jaką dałbyś odpowiedź? - "To nie ma zastosowania, Mistrzu Gotama. Ogień pali się zależnie od trawy i patyków jako opału, gdy opał się kończy i nie jest dalej utrzymywany przez opał, jest on bez opału, uznawany za wygaszony".

-Tak też, Vaccha, przy opisywaniu Tathagaty, materia przez którą Tathagata mógłby być opisany, została zaniechana przez Tathagatę, ucięta u korzenia, potraktowana jak palmowy pieniek, usunięta tak, że nie jest już dłużej podmiotem przyszłego pojawienia się. Vaccha, Tathagata jest uwolniony od rozpoznania jako materia, jest on głęboki, niezmierzony, trudny do pojęcia, jak ocean. (Zwrot) "pojawia się ponownie" nie ma zastosowania, (zwrot) "nie pojawia się ponowienie" nie ma zastosowania, (zwrot) "zarówno się pojawia ponownie jak i nie pojawia się ponownie", nie ma zastosowania, (zwrot) "ani się pojawia ponownie ani nie pojawia się ponownie" nie ma zastosowania. Przy opisywaniu Tathagaty, uczucie... percepcja ...determinacje... świadomość przez którą Tathagata mógłby być opisany, została zaniechana przez Tathagatę, ucięta u korzenia, potraktowana jak palmowy pieniek, usunięty tak, że nie jest już dłużej podmiotem przyszłego pojawienia się. Vaccha, Tathagata jest uwolniony od rozpoznania jako świadomość, jest on głęboki, niezmierzony, trudny do pojęcia, jak ocean. M 72