Medytacja bez myślenia

Przy tej okazji Nigantha Nataputa przybył do Macchikasanda razem z dużą grupą nighantów. Gospodarz Citta usłyszał o tym i razem z licznymi świeckimi wyznawcami podszedł do Nighanty Nataputty. Wymienił z nim pozdrowienia i kiedy kurtuazyjna i grzecznościowa rozmowa została zakończona, usiadł z boku. Wtedy Nighanta Nataputta rzekł do niego: „Gospodarzu, czy dajesz wiarę pustelnikowi Gotamie kiedy mówi: 'Jest koncentracja bez myślenia i rozważania, jest wstrzymanie myślenia i rozważania?'” „W tej sprawie, czcigodny panie, nie polegam na wierze w Zrealizowanego kiedy mówi on: 'Jest koncentracja bez myślenia i rozważania, jest wstrzymanie myślenia i rozważania'”.

 

Kiedy to zostało powiedziane, Nighanta Nataputta rozejrzał się dumnie po swoim własnym zgromadzeniu i rzekł: „Spójrzcie panowie! Jak prawy jest ten gospodarz Citta! Jaki uczciwy i otwarty! Ten kto myśli, że myślenie i rozważanie mogą być zatrzymane równie dobrze mógłby sobie wyobrażać, że może złapać wiatr w sieć i zatrzymać nurt rzeki Ganges swą własną dłonią”.

 

„Jak myślisz, czcigodny panie, co jest nadrzędne, wiedza czy wiara?” „Wiedza, gospodarzu jest nadrzędna w stosunku do wiary”. „Cóż, czcigodny panie, gdy tylko zechcę, odłączony od zmysłowych przyjemności, odłączony od niekorzystnych stanów, wkraczam i trwam w pierwszej jhanie, która jest stowarzyszona z myśleniem i rozważaniem, z radością i przyjemnością zrodzonymi z odosobnienia. Wtedy, gdy tylko zechcę, po uspokojeniu myślenia i rozważania wkraczam i trwam w drugiej jhanie z pewnością siebie i z zjednoczonym umysłem, bez myślenia i rozważania, z radością i przyjemnością zrodzonymi z koncentracji. Wtedy, gdy tylko zechcę, z odejściem radości trwając w równowadze, uważny i w pełni rozważny, ciągle odczuwając przyjemność cielesną, wkraczam i trwam w trzeciej jhanie, na temat której szlachetni powiadają: "Ten ma przyjemne przebywanie, kto zrównoważony i uważny". Wtedy, gdy tylko zechcę, po zaniechaniu przyjemności i bólu z uprzednim zanikiem radości i smutku, wkraczam i trwam w czwartej jhanie, charakteryzującej się ani-bólem-ani-przyjemnością, i z oczyszczoną uważnością dzięki równowadze.

 

A skoro znam i widzę w ten sposób, w jakim innym pustelniku czy braminie musiałbym pokładać wiarę odnośnie twierdzenia, że jest koncentracja bez myślenia i rozważania?”

 

Kiedy to zostało powiedziane, Nighanta Nataputta popatrzał dezaprobując na swe własne zgromadzenie i powiedział: „Spójrzcie panowie! Jak fałszywy jest ten gospodarz Citta! Jak oszukańczy i zwodniczy!”

 

„Teraz właśnie, czcigodny panie, rozumiemy, że mówisz: 'Spójrzcie panowie! Jak prawy jest ten gospodarz Citta! Jaki uczciwy i otwarty!' - jednak rozumiemy teraz, że mówisz: 'Spójrzcie panowie! Jak fałszywy jest ten gospodarz Citta! Jak oszukańczy i zwodniczy!' Jeżeli twoje uprzednie stwierdzenie jest prawdziwe, czcigodny panie, to wtedy twoje późniejsze twierdzenie jest fałszywe, podczas gdy jeżeli twoje uprzednie twierdzenie jest fałszywe, to twoje późniejsze twierdzenie jest prawdziwe. 

 

Dalej, czcigodny panie, przychodzi te dziesięć rozsądnych pytań. Gdy zrozumiesz ich znaczenie, możesz odpowiedzieć mi, wraz z twoim zgromadzeniem. Jedno pytanie, jedna synopsa, jedna odpowiedź. Dwa pytania, dwie synopsy, dwie odpowiedzi, trzy pytania, trzy synopsy, trzy odpowiedzi, trzy pytania, trzy synopsy, trzy odpowiedzi, trzy pytania, trzy synopsy, trzy odpowiedzi trzy pytania, trzy synopsy, trzy odpowiedzi, cztery pytania, cztery synopsy, cztery odpowiedzi, pięć pytań, pięć synops, pięć odpowiedzi, sześć pytań, sześc synops, sześc odpowiedzi, siedem pytań, siedem synops, siedem odpowiedzi, osiem pytań, osiem synops, osiem odpowiedzi, dziewięć pytań, dziewięć synops, dziewięć odpowiedzi, dziesięć pytań, dziesięć synops, dziesięć odpowiedzi”.

 

Wtedy gospodarz Citta wstał ze swojego miejsca i odszedł bez pytania Nighanty Nataputty o te dziesięć rozsądnych pytań.

SN 41: 8