Channa

SN 22: 90 
 

Przy pewnej okazji liczni mnisi mieszkali w Baranasi w Parku Jeleni w Isipatana. Wtedy wieczorem czcigodny Channa wyszedł z odosobnienia i zabierając swój klucz udał się do bytowisk, mówiąc do starszych mnichów: "Niech czcigodni starsi pouczą mnie, niech poinstruują mnie, niech dadzą mi mowę Dhammy w taki sposób, że mógłbym zobaczyć Dhammę". Kiedy to zostało powiedziane, starsi mnisi powiedzieli do czcigodnego Channy: "Materia, przyjacielu Channa jest nietrwała, uczucie, percepcja, determinacje, świadomość są nietrwałe. Materia jest nie-ja, uczucie, percepcja, determinacje, świadomość są nie-ja. Wszystkie determinacje są nietrwale, wszystkie rzeczy są nie-ja". 

Wtedy wydało się czcigodnemu Channie tak: „Ja też myślę w ten sposób: 'Materia, jest nietrwała, uczucie, percepcja, determinacje, świadomość są nietrwałe. Materia jest nie-ja, uczucie, percepcja, determinacje, świadomość są nie-ja. Wszystkie determinacje są nietrwale, wszystkie rzeczy są nie-ja'. Ale mój umysł nie wkracza w uspokojenie wszystkich determinacji, uwolnienie wszystkich posiadłości, destrukcję pragnienia, beznamiętność, wstrzymanie, wygaszenie, nie uzyskuje pewności, stabilności i zdecydowania. Zamiast tego poruszenie i utrzymywanie powstają i umysł wycofuje się myśląc: 'Ale kto jest moim ja?' Jednak takie coś nie dzieje się temu kto widzi Dhammę. A zatem kto może nauczyć mnie Dhammy w taki sposób, że mógłbym zobaczyć Dhammę?” 

I wtedy wydało się czcigodnemu Channie: „Czcigodny Ananda mieszka w Kosambi w Parku Gosity i był on chwalony przez Nauczyciela i jest szanowany przez swych mądrych braci w świętym życiu. Czcigodny Ananda jest zdolny nauczyć mnie Dhammy w taki sposób, że mógłbym zobaczyć Dhammę. Skoro mam tak wielkie zaufanie do czcigodnego Anandy, podejdę do niego". 

I wtedy czcigodny Channa uporządkował swoje bytowisko, zabrał swą miskę i szatę i udał się do parku Ghosity w Kosambi gdzie podszedł do czcigodnego Anandy i wymienił z nim pozdrowienia. Kiedy kurtuazyjna i grzecznościowa wymiana zdań została zakończona, usiadł z boku i opowiedział czcigodnemu Anandzie o wszystkim co się wydarzyło, dodając: „Niech czcigodny Ananda pouczy mnie, niech poinstruuje mnie, niech da mi mowę Dhammy, w taki sposób, że mógłbym zrozumieć Dhammę". 

"Nawet przez tylko to jestem zadowolony z czcigodnego Channy. Być może czcigodny Channa otworzy się i przebije się przez swą niemożność. Nadstaw swe ucho przyjacielu Channa, jesteś zdolny do zrozumienia Dhammy”. Wtedy od razu szczęśliwość i zadowolenie powstały u czcigodnego Channy gdy pomyślał: „Wydaje się, że jestem zdolny do zrozumienia Dhammy”. 

„W obecności Zrealizowanego usłyszałem to, przyjacielu Channa, w jego obecności otrzymałem pouczenie jakie dał mnichowi Kacchagocie: 'Ten świat, w większej części zależy od dualności – od pojęcia istnienia i nieistnienia. Ale dla tego który widzi powstanie świata jakim ono jest, nie ma pojęcia nieistnienia odnośnie do świata. Ale dla tego kto widzi wstrzymanie świata jakim ono jest, nie ma pojęcia istnienia odnośnie do świata. Ten świat jest w większej części więziony przez zaangażowanie, utrzymywanie i przywiązanie. Ale ten (z właściwym poglądem) nie staje się zaangażowany i nie utrzymuje przez to zaangażowanie i utrzymywanie mentalnego stanowiska, przywiązania, dogłębnej tendencji, nie zajmuje postawy o „moim ja”. Nie ma zaniepokojenia ani wątpliwości, że to co powstaje to tylko cierpienie powstaje i co zostaje wstrzymane to cierpienie zostaje wstrzymane. Jego wiedza o tym jest niezależna od innych. To w ten sposób jest tu właściwy pogląd. 

Wszystko istnieje, to jedno ekstremum. Wszystko nie istnieje, to drugie ekstremum. Bez polegania na obu tych ekstremach Tathagata naucza Dhammy środkowej: Z ignorancją jako warunek, determinacje, z determinacjami jako warunek, świadomość, ze świadomością jako warunek, imię-i-materia, z imieniem-i-materią jako warunek, sześć baz, z sześcioma bazami jako warunek, kontakt, z kontaktem jako warunek, uczucie, z uczuciem jako warunek, pragnienie, z pragnieniem jako warunek, utrzymywanie, z utrzymywaniem jako warunek, istnienie, z istnieniem jako warunek, narodziny, z narodzinami jako warunek, starość i śmierć, żal, płacz, ból, smutek i rozpacz dochodzą do istnienia; takie jest powstanie tej całej masy cierpienia. Ale ze wstrzymaniem ignorancji, wstrzymanie determinacji, ze wstrzymaniem determinacji, wstrzymanie świadomości, ze wstrzymaniem świadomości, wstrzymane imienia-i-materii, ze wstrzymaniem imienia-i-materii, wstrzymane sześciu baz, ze wstrzymaniem sześciu baz, wstrzymane kontaktu, ze wstrzymaniem kontaktu, wstrzymane uczucia, ze wstrzymaniem uczucia, wstrzymane pragnienia, ze wstrzymaniem pragnienia wstrzymane utrzymywania, ze wstrzymaniem utrzymywania, wstrzymane istnienia, ze wstrzymaniem istnienia wstrzymane narodzin, ze wstrzymaniem narodzin, wstrzymane starości i śmierci, żalu, płaczu, bólu, smutku i rozpaczy tak oto wstrzymana zostaje ta cała masa cierpienia'". 

"Tak to jest, przyjacielu Anando z tymi czcigodnymi, którzy mają takich współczujących i dobrych braci w świętym życiu by pouczyli ich i instruowali. I teraz gdy słuchałem tego nauczania Dhammy czcigodnego Anandy, przebiłem się do Dhammy".