Ośmioraka Szlachetna Ścieżka

 "Pani, czym jest Szlachetna Ośmioraka Ścieżka?” „Przyjacielu Visakha, to właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwe utrzymanie, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja”.
 

„Pani, czy Szlachetna Ośmioraka Ścieżka jest determinowana czy niedeterminowana?” „Przyjacielu Visakha, Szlachetna Ośmioraka Ścieżka jest determinowana”.
 

„Pani, czy trzy agregaty są włączone w Ośmioraką Szlachetną Ścieżkę czy Ośmioraka Szlachetna Ścieżka jest włączona w trzy agregaty?” „Trzy agregaty nie są włączone w Szlachetną Ośmioraką Ścieżkę ale Szlachetna Ośmioraka Ścieżka jest włączona w trzy agregaty. Wszelka właściwa mowa, wszelkie właściwe działanie, wszelkie właściwe utrzymanie – te rzeczy są włączone w grupę cnót. Wszelki właściwy wysiłek, wszelka właściwa uważność, wszelka właściwa koncentracja – te rzeczy włączone są w agregat koncentracji. Wszelki właściwy pogląd, wszelka właściwa intencja – te rzeczy są włączone w agregat zrozumienia”. 

 M 44

M. 117 Wielka Czterdziestka

1. Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Savatthi w Gaju Jeta w Parku Anathapindiki. Tam odezwał się do mnichów tak: „Mnisi”. „Czcigodny panie”, odpowiedzieli. Zrealizowany rzekł to:

2. Mnisi, pouczę was o szlachetnej koncentracji z jej wspomaganiem i jej rekwizytami. Słuchajcie i bacznie uważajcie na to co powiem”. „Tak, czcigodny panie”. Zrealizowany rzekł to:

3 Czym jest szlachetna właściwa koncentracja z jej wspomaganiem i rekwizytami, to jest z właściwym poglądem, właściwą intencją, właściwą mową, właściwym działaniem, właściwym utrzymaniem, właściwym wysiłkiem, właściwą uważnością? Zjednoczenie umysłu wyposażone w te siedem czynników jest nazywane szlachetną właściwą koncentracją z jej wspomaganiem i rekwizytami.

Pogląd

4.W tym, mnisi, właściwy pogląd idzie pierwszy. A jak właściwy pogląd idzie pierwszy? Rozumie błędny pogląd jako błędny pogląd i właściwy pogląd jako właściwy pogląd: to jest czyjś właściwy pogląd.

5. A czym, mnisi jest błędny pogląd? Pogląd, że nie ma nic danego, ofiarowanego czy poświęconego, nie ma owocu czy dojrzewania dobrych i złych działań, ani tego świata ani innego świata, ani matki ani ojca, ani spontanicznie pojawiających się istot, ani dobrych i cnotliwych pustelników i braminów, którzy sami osobiście zrealizowali przez bezpośrednią wiedzę i deklarują ten świat i inny świat: to błędny pogląd.

6. A czym, mnisi, jest właściwy pogląd? Są dwa rodzaje właściwego poglądu, jest ten zainfekowany skazami, który przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia i jest właściwy pogląd szlachetnych, bez skaz, który jest ponad światowy i jest czynnikiem ścieżki.

7. A czym jest właściwy pogląd zainfekowany skazami, który przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia? Pogląd, że jest to co dane, ofiarowane, czy poświęcone, że jest owoc czy dojrzewanie dobrych i złych działań, ten świat i inny świat, są matka i ojciec i spontanicznie pojawiające się istoty i dobrzy i cnotliwi pustelnicy i bramini, którzy sami osobiście zrealizowali przez bezpośrednią wiedzę i deklarują ten świat i inny świat, to właściwy pogląd zainfekowany skazami, który przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia.

8 A czym jest właściwy pogląd szlachetnych, bez skaz, który jest ponad światowy i jest czynnikiem ścieżki? Jakiekolwiek zrozumienie, zrozumienie zdolności, czynnik oświecenia dociekania stanów, właściwy pogląd jako faktor ścieżki u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje ją przy istnieniu: to jest właściwy pogląd szlachetnych, bez skaz, który jest ponad światowy i jest czynnikiem ścieżki.

9. Czyni wysiłek porzucenia błędnego poglądu i wejścia we właściwy pogląd, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędny pogląd, uważnie wchodzi i trwa z właściwym poglądem: to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegną i kołują wokół właściwego poglądu, mianowicie, właściwy pogląd, właściwa intencja i właściwa uważność.

Intencja

10. W tym, mnisi, właściwy pogląd idzie pierwszy. A jak właściwy pogląd idzie pierwszy? Rozumie błędną intencję jako błędną intencję i właściwą intencję jako właściwą intencję: to jest czyjś właściwy pogląd.

11. A czym, mnisi, jest błędna intencja? Intencja zmysłowego pożądania, intencja zlej woli, intencja okrucieństwa: to jest błędna intencja.

12. A czym, mnisi, jest właściwa intencja? Są dwa rodzaje właściwej intencji, jest ta zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia i jest właściwa intencja szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki.

13. A czym jest właściwa intencja zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia? To intencja wyrzeczenia, intencja nie-złej woli intencja nie-okrucieństwa, to właściwa intencja zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia.

14. A czym jest właściwa intencja szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki? Myślenie, myśl, u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje ją przy istnieniu: to jest właściwa intencja szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki.

15. Czyni wysiłek porzucenia błędnej intencji i wejścia we właściwą intencję, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędną intencję, uważnie wchodzi i trwa z właściwą intencją: to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegną i kołują wokół właściwej intencji, mianowicie, właściwy pogląd, właściwa intencja i właściwa uważność.

Mowa

16. W tym, mnisi, właściwy pogląd idzie pierwszy. A jak właściwy pogląd idzie pierwszy? Rozumie błędną mowę jako błędną mowę i właściwą mowę jako właściwą mowę: to jest czyjś właściwy pogląd.

17. A czym, mnisi, jest błędna mowa? Fałszywa mowa, złośliwa mowa, ostra mowa, obmowa: to jest błędna mowa.

18. A czym, mnisi, jest właściwa mowa? Są dwa rodzaje właściwej mowy, jest ta zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia i jest właściwa mowa szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki.

19. A czym jest właściwa mowa zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia? To powstrzymanie się od fałszywej mowy, powstrzymanie się od złośliwej mowy, powstrzymanie się od ostrej mowy, powstrzymanie się od obmowy, to właściwa mowa zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia.

20. A czym jest właściwa mowa szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki? Odstąpienie od czterech rodzajów werbalnego błędnego prowadzenia się, powstrzymanie, pohamowanie, abstynencja od nich u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje ją przy istnieniu: to jest właściwa mowa szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki.

21. Czyni wysiłek porzucenia błędnej mowy i wejścia we właściwą mowę, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędną mowę, uważnie wchodzi i trwa z właściwą mową, to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegną i kołują wokół właściwej mowy, mianowicie, właściwy pogląd, właściwa intencja i właściwa uważność.

Działanie

22. W tym, mnisi, właściwy pogląd idzie pierwszy. A jak właściwy pogląd idzie pierwszy? Rozumie błędne działanie jako błędne działanie i właściwe działanie jako właściwe działanie: to jest czyjś właściwy pogląd.

23. A czym, mnisi, jest błędne działanie? Zabijanie żywych istot, zabieranie tego co niedane i błędne prowadzenie się co do zmysłowych przyjemności: to jest błędne działanie.

24. A czym, mnisi, jest właściwe działanie? Są dwa rodzaje właściwego działania, jest to zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia i jest właściwe działanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki.

25. A czym jest właściwe działanie zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia? To powstrzymanie się od zabijania żywych istot, powstrzymanie się od zabierania tego co niedane, powstrzymanie się od błędnego prowadzenia się co do zmysłowych przyjemności: to właściwe działanie zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia.

26. A czym jest właściwe działanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki? Odstąpienie od trzech rodzajów cielesnego błędnego prowadzenia się, powstrzymanie, pohamowanie, abstynencja od nich u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje ją przy istnieniu: to jest właściwe działanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki.

27. Czyni wysiłek porzucenia błędnego działania i wejścia we właściwe działanie, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędne działanie, uważnie wchodzi i trwa z właściwym działaniem, to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegną i kołują wokół właściwego działania: właściwy pogląd, właściwa intencja i właściwa uważność.

Utrzymanie

28. W tym, mnisi, właściwy pogląd idzie pierwszy. A jak właściwy pogląd idzie pierwszy? Rozumie błędne utrzymanie jako błędne utrzymanie i właściwe utrzymanie jako właściwe utrzymanie: to jest czyjś właściwy pogląd.

29. A czym, mnisi, jest błędne utrzymanie? Intrygowanie, mówienie, czynienie aluzji, uwłaczanie, nieprawowierne poszukiwanie materialnych korzyści, to jest błędne utrzymanie.

30. A czym, mnisi, jest właściwe utrzymanie? Są dwa rodzaje właściwego utrzymania, jest to zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia i jest właściwe utrzymanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki.

31. A czym jest właściwe utrzymanie zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia? Tu mnisi, szlachetny uczeń porzuca błędne utrzymanie i żyje dzięki właściwemu utrzymaniu: to właściwe działanie zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencją istnienia.

32. A czym jest właściwe utrzymanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki? Odstąpienie od błędnego utrzymania, powstrzymanie, pohamowanie, abstynencja od niego u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje ją przy istnieniu: to jest właściwe utrzymanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki.

33. Czyni wysiłek porzucenia błędnego utrzymania i wejścia we właściwe utrzymanie, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędne utrzymanie, uważnie wchodzi i trwa z właściwym utrzymaniem, to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegną i kołują wokół właściwego utrzymania: właściwy pogląd, właściwa intencja i właściwa uważność.

Wielka Czterdziestka

34. W tym, mnisi, właściwy pogląd idzie pierwszy. A jak właściwy pogląd idzie pierwszy? U tego z właściwym poglądem, dochodzi do zaistnienia właściwej intencji; u tego z właściwą intencją, dochodzi do zaistnienia właściwej mowy; u tego z właściwą mową, dochodzi do zaistnienia właściwego działania; u tego z właściwym działaniem, dochodzi do zaistnienia właściwego utrzymania; u tego z właściwym utrzymaniem, dochodzi do zaistnienia właściwego wysiłku; u tego z właściwym wysiłkiem, dochodzi do zaistnienia właściwej uważności; u tego o właściwej uważności, dochodzi do zaistnienia właściwej koncentracji; u tego o właściwej koncentracji, dochodzi do zaistnienia właściwej wiedzy; u u tego o właściwej wiedzy, dochodzi do zaistnienia właściwego wyzwolenia. W taki sposób ścieżka ucznia w treningu posiada osiem czynników, a arahata posiada dziesięć czynników.

35. W tym, mnisi, właściwy pogląd idzie pierwszy. A jak właściwy pogląd idzie pierwszy? U tego z właściwym poglądem, błędny pogląd jest porzucony i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstają z błędnym poglądem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwym poglądem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwą intencją, błędna intencja jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstają z błędną intencją jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwą intencją jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwą mową, błędna mowa jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstają z błędną mową jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwą mową jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwym działaniem, błędne działanie jest porzucone i wiele złych niekorzystnych stanów które powstają z błędnym działaniem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwym działaniem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwym utrzymaniem, błędne utrzymanie jest porzucone i wiele złych niekorzystnych stanów które powstają z błędnym utrzymaniem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwym utrzymaniem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwym wysiłkiem, błędny wysiłek jest porzucony i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstają z błędnym wysiłkiem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwym wysiłkiem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwą uważnością, błędna uważność jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstają z błędną uważnością jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwą uważnością jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwą koncentracją, błędna koncentracja jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów które powstają z błędną koncentracją jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwą koncentracją jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwą wiedzą, błędna wiedza jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów które powstają z błędną wiedzą jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwą wiedzą jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwym wyzwoleniem, błędne wyzwolenie jest porzucone i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstają z błędnym wyzwoleniem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstają z właściwym wyzwoleniem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu.

36. W taki sposób jest dwadzieścia czynników po stronie korzystnej i dwadzieścia czynników po stronie niekorzystnej. Ta rozprawa Dhammy o Wielkiej Czterdziestce została wprowadzona w ruch i nie może być zatrzymana przez żadnego pustelnika czy bramina czy boga czy Marę czy Brahmę czy kogokolwiek w świecie.

37. Mnisi, jeżeli jacyś pustelnicy i bramini myślą, że ta rozprawa Dhammy o Wielkiej Czterdziestce powinna być skrytykowana i odrzucona, wtedy można wyprowadzić dziesięć uprawnionych dedukcji z ich twierdzeń, zapewniających grunt pod ich krytykę tutaj i teraz. Jeżeli ten godny krytykuje właściwy pogląd, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędny pogląd. Jeżeli ten godny krytykuje właściwą intencję, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędną intencję. Jeżeli ten godny krytykuje właściwą mowę, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędną mowę. Jeżeli ten godny krytykuje właściwe działanie, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędne działanie. Jeżeli ten godny krytykuje właściwą utrzymanie, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędne utrzymanie. Jeżeli ten godny krytykuje właściwy wysiłek, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędny wysiłek. Jeżeli ten godny krytykuje właściwą uważność, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędną uważność. Jeżeli ten godny krytykuje właściwą koncentrację, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędną koncentrację. Jeżeli ten godny krytykuje właściwą wiedzę, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędną wiedzę. Jeżeli ten godny krytykuje właściwe wyzwolenie, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy mają błędne wyzwolenie. Jeżeli jacyś pustelnicy i bramini myślą, że ta rozprawa Dhammy o Wielkiej Czterdziestce powinna być skrytykowana i odrzucona, wtedy takie jest dziesięć uprawnionych dedukcji które można wyprowadzić z ich twierdzeń, zapewniających grunt pod ich skrytykowanie tutaj i teraz.

38. Mnisi, nawet ci nauczyciele z Okkala, Vassa i Bhanna, którzy utrzymują doktrynę nie-przyczynowości, doktrynę nie-działania i doktrynę nihilistyczną, nie myśleliby, że tą rozprawę o Wielkiej Czterdziestce powinno się skrytykować i odrzucić. Dlaczego tak jest? Z obawy przed naganą, atakiem i obaleniem. Oto co powiedział Zrealizowany. Mnisi byli zadowoleni i ucieszeni słowami Zrealizowanego.